Bazen, büyük değişimlerin mimarları, kalabalık meydanlarda slogan atanlar veya cephede savaşanlar değil, sessizce tohum ekenlerdir.
Tarih, sıradan insanların cesur ve küçük adımlarının, toplumların kaderini nasıl değiştirdiğine dair sayısız örnekle dolu. Kimi zaman bir söz, bir karar veya ufak bir alışkanlık dünyayı bambaşka bir yöne çevirecek güçtedir.
Bu gerçeğin en somut örneklerinden biri, Johnny Appleseed olarak bilinen John Chapman’ın, hikayesi. 19. yüzyıl Amerikası'nda, New England dağlarına elma tohumları serpen bu sıradan çiftçi, bugün o dağların 200’den fazla elma çeşidinin yetiştiği bir “elma cenneti” olarak anılmasını sağlamış. Böylelikle bölgeye yeni gelen Amerikalılara(!) da yerleşim alanları oluşturduğu için zamanla bir halk kahramanına dönüşmüş. Appleseed’in hikayesi küçük adımlar atmanın ne denli büyük bir fark yaratabileceğini gösteriyor. Ohio’da adına kurulan müzenin girişindeki levhada Appleseed’in cömert, zeki ve özverili bir misyoner olarak hatırlanacağı yazıyor. Ardından ziyaretçileri kendi anlamları üzerine düşünmeye sevk eden bir soru ekliyor; “Peki sen nasıl hatırlanmak istersin?”
TRT, “iyi hatırlanmak” istedikleri için bulundukları topluma küresel ölçekte katkı sağlayan ve insanlık adına fark yaratan bireyleri her sene TRT Dünya Vatandaşlığı ödülleriyle onurlandırıyor. Bu ödüller, sadece özverili insanları takdir etmekle kalmayıp aynı zamanda bu kişilerin hikayelerini dünyaya duyurarak pozitif değişim için başkalarına da ilham vermeyi hedefliyor.
Bu senenin ödülleri geçtiğimiz günlerde düzenlenen bir törenle sahiplerini buldu. Törende ödül alanlardan biri de Rana Dajani’ydi. Iowa Üniversitesi'nden moleküler biyoloji doktorasıyla yola çıkan Dajani, genetik, kök hücreler ve biyolojik evrim gibi konularda önemli araştırmalar yapıyor. Amerika’da Harvard ve Yale gibi saygın üniversitelerde çalıştıktan sonra memleketi Ürdün'e dönen Dajani, birikimini toplumuna fayda sağlamak için kullanmaya karar vermiş. İslam'ın ilk emri "Oku" olmasına rağmen, kendi ülkesinde ve diğer Arap ülkelerinde kitap okuma alışkanlığının yaygın olmaması onu derinden etkilemiş. Dijani, ana dilinde kitap okumayan çocukların sınırlı düşünce ve hayal gücüyle toplumu ileriye taşıyacak bir potansiyel vaadetmediğini belirtiyor.
Bu sebeple çalışmalarını çocuklar üzerine yoğunlaştırmış. okuma alışkanlığının en önemli tetikleyicisinin rol model görmek olduğunu farkettiği için çocukların hem yetişkinleri okurken görmelerini hem de kitapları sevmelerini sağlayacak interaktif okuma halkaları başlatmış. Ülkesinde çocuk kütüphaneleri olmadığından, bu okuma halkaları ilk başta camilerde toplanmış ve zamanla daha geniş kitlelere ulaşmış.
Dajani'nin "We Love Reading" projesi, bugün 70'ten fazla ülkede gönüllü okuyucularıyla çocukların kitapları sevmesi ve okuma alışkanlığı kazanması için çalışıyor. UNESCO'nun okuma ödülü de dahil olmak üzere birçok uluslararası ödüle layık görülen bu proje, Dajani'ye TRT Dünya Vatandaşı ödüllerinde "Yılın Eğitimcisi" unvanını da getirdi. Teşekkür konuşmasında sarf ettiği "Bir kelebeğin kanat çırpması, dünyanın öbür ucunda fırtınaya yol açabilir, kanat çırpan kelebekler olun" sözleri, dinleyicilere küçük eylemlerin ne kadar büyük etkiler yaratabileceğini bir kez daha hatırlattı. Appleseed'in elma tohumları gibi, Dajani'nin okuma sevgisi tohumları da dünyanın dört bir yanında yeşermeye devam ediyor.
Törende Dijani’den başka Filistin’de şehit düşen Ayşenur Ezgi Eygi başta olmak üzere insanlığa olumlu katkılar sunmuş kişiler, iletişim, gençlik ve yaşam boyu başarı gibi 6 farklı kategoride ödüllendirildi. İlham veren bu hikayeler, belirsizliklerin ve endişelerin gölgesinde yaşanan zor zamanlarda basit bir eylemin bile, umudu yeşertmek ve geleceği şekillendirmek için yeterli olduğunu gösterdi. Zira büyük değişimler, çoğu zaman küçük adımlarla başlar. Kalabalıkların gürültüsü yerine, toprağa sessizce düşen tohumlar, geleceğin ormanlarını müjdeler.
