Amasya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Hakkı Turabi göreve geldikten sonra ilk mülâkatını İttifak gazetemize verdi.
Cumhurbaşkanlığı’nın 31.07.2023 tarih ve 2023/339 sayılı kararnamesiyle 20 üniversiteye rektör atanması gerçekleştirilmişti. Mezkûr tasarruf ile Ülkemizin önde gelen ilim ve sanat insanlarından Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Türk Din Mûsikîsi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Hakkı Turabi Amasya Üniversitesi rektörü olarak atandı.
Prof. Dr. Ahmet Hakkı Turabi Türk basınında ilk mülakatını gazetemize verdi. Prof. Dr. Ahmet Hakkı Turabi’yi İttifak Gazetesi camiası nezdinde tebrik ederken çalışmalarında başarılar diliyoruz.
Ahmet Hakkı Bey, öncelikle tebrik ediyorum. Rektörlük göreviniz şahsınıza, ailenize, Amasya’ya ve üniversite camiamıza hayırlı mübarek olsun. Kelâma evvelen, rektörlük sürecinizin nasıl geliştiğine dair bir sual ile başlayalım.
İyi dilekleriniz için çok teşekkür ederim. Her şeyden önce şunu belirteyim Rektör, üniversitenin tüzel kişiliğini temsil eden profesördür. Rektör, üniversitesine, şehrine ve ülkesine hizmet etmek üzere dört yıllık süre ile görevlendirilir. Yükseköğretim Kanunu ve "Rektör Adayı Olmak İsteyenlerin Başvurusuna İlişkin Usul ve Esaslar" uyarınca profesörler, istedikleri üniversitelerin rektörlüğü için aday olurlar. Ben de bir Amasyalı olarak, doğduğum şehre hizmet etmek için Amasya Üniversitesi’ne rektör adayı oldum. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın tensipleri ve Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanımız Prof. Dr. Erol Özvar’ın takdirleriyle atandığım bu onurlu görevlendirme ile Amasya Üniversitesi ailesinin akademik, bilimsel, sosyal, kültürel ve sportif alanlarda hak ettiği yere gelmesi ve şehirle bütünleşerek yüzünü daha da güldürmek için hizmet edeceğiz.
Saniyen, bir Amasyalı olarak Amasya sizin için ne/neler ifade ediyor? Amasya’yı diğer illerimizden farklı kılan özellikleri nelerdir?
Yeşilırmak boyunca uzanan yerleşimi ile Amasya’mız bazılarına göre; iki kaya arasında kalmış butik ve sevimli bir şehirdir. Aslında Amasya, iki kaya arasında kalarak kendini çok iyi muhafaza etmiş, tarihi ve kültürel dokusunu korumayı başarmıştır.
Biz burada çok şanslı insanlarız. Amasya, tarihi, coğrafi, bilimsel ve toplumsal yönlerden ülkemizin en önemli şehirlerinden biridir. Birçok medeniyete ev sahipliği yapan Amasyamız, Osmanlı Devleti’nin şehzadelerini yetiştirmiş; Gazi Mustafa Kemal Paşa ve silah arkadaşlarıyla 12 Haziran 1919’da Türkiye Cumhuriyetinin kuruluş ateşini yakmıştır.
Amasyalı ünlü coğrafyacı ve tarihçi Strabon, 1386 yılında Amasya'da doğan Cerrah Hekim Sabuncuoğlu Şerefeddin, Yusuf Efendizâde, Seyyid Hacı Hamza Mir Nigari Efendi Hz., Mevlâna Şeyh İsmâil Sırâceddin Şirvani Hz., Şeyh Pir Şücaaddin İlyas Hz., Habib Ömer Karamanî İlyas Hz. Türbesi ve Pir Şerefüddin Hamza-i Halveti Hz. şehrimizin önemli tarihi şahsiyetlerinden en bilinenleri ve ilk aklıma gelenleridir.
Bölgesel liderlikten küresel aktörlüğe doğru emin adımlarla ilerleyen ülkemizde 21’inci Yüzyılı’nın rektörü nasıl olmalıdır?
Yaygın küresel anlayışa göre, dünyada sınırlar ortadan kalktı. Bugün ABD'de 6 bin, Çin Halk Cumhuriyeti'nde ise 3 bin dolayında yükseköğretim kurumu mevcut. Günümüz dünyasında başarılı olabilmek için birbirimizle değil, dünyanın gelişmiş ülkelerindeki üniversiteler ile yarışmak zorundayız. Bilginin güç olduğu akılda tutulduğunda, Rektörün görevi, üniversitesinde bilginin üretilmesi, tartışılması, aktarılması ve yaygınlaştırılması için en uygun ortamı sağlamaktır.
Öte yandan üniversitelerin en önemli görevlerinden birisinin nitelikli insan gücü yetiştirmek olduğu da unutulmamalıdır. Ülkemizin kalkınması ve dünyanın en büyük ekonomilerinden biri olması için ihtiyaç duyulan insan kaynağına üniversiteler aracılık etmektedir. Üniversitelerin güçlü olması ve yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası paydaşlarla sürdürülebilir bir ilişki içinde olması, güçlü Türkiye için hayati öneme sahiptir.
Amasya Üniversitesi olarak, en güncel teorik ve pratik bilgiye sahip; sosyal, duygusal ve kültürel anlamda zenginleşmiş, liyakatli öğrenciler yetiştirmemiz gerekiyor. Bunun için akademik ve idari tüm çalışanlarımız, kayıtlı ve mezun tüm öğrencilerimiz, mevcut ve potansiyel tüm paydaşlarımızla birlikte hareket etmek ve hedeflerimize birlikte ulaşmak zorundayız. Ben rektör olarak bu süreci tüm paydaşlar açısından katma değeri yüksek hale getirmek için buradayım.
Beni üniversiteyi yönetme sorumluluğuna layık gören ve bu görevi şahsıma tevdi eden Sayın Cumhurbaşkanımız ve Sayın YÖK başkanımızın desteği, akademik-idari personelimizin heyecanı, Amasya halkımızın irfanı, hedeflerimizi gerçekleştirmek için en önemli güvencelerimiz olacaktır. Bizden beklenenin en iyisi ve en hayırlısını Allah’ın izniyle başaracağız.
Sözün bu yerinde üniversitenizi tanıtmanızı istirham ediyoruz.
1974 yılında Eğitim Fakültesi olarak faaliyete başlayan üniversitemiz, 2006 yılında Amasya Üniversitesi ismiyle tescil edilmiş; alanında deneyimli akademik kadrolara, ilgili disiplin dallarının ihtiyaç duyduğu teknik ve idari altyapıya sahip bir üniversitedir.
Amasya Üniversitesi kurulduğu ilk günden bu yana sürekli gelişmekte ve Türkiye yükseköğretimine son derece önemli katkılar sunmaktadır. Amasya Üniversitesi 4’ü şehir merkezinde, 4’ü de ilçelerde (Gümüşhacıköy, Merzifon, Suluova ve Taşova) olmak üzere toplam 8 yerleşkede eğitim ve öğretim hizmeti vermektedir. Üniversitemiz bünyesinde; 8 Fakülte, 3 Enstitü,1 Yüksekokul, 8 Meslek Yüksekokul, 9 Uygulama ve Araştırma Merkezi bulunmaktadır. Amasya Üniversitesi’ne 2023-2024 eğitim-öğretim yılında YÖK tarafından 4.405 kontenjan ayrılmıştır. Üniversitemizin 2023 yılı itibari ile tercih rehberinde yer alan bölüm ve program sayısı ise 67’ü önlisans, 32’si lisanstır. Ayrıca 40 yüksek lisans ve 7 doktora programına öğrenci kabul etmekteyiz.
Nisbeten genç bir üniversite üzerine konuşuyoruz. Geride kalan 17 yıllık süreçte Amasya Üniversitesi bölgesel, ulusal ve evrensel düzeyde akademik olarak nerede ve nasıl konumlanıyor?
Bu konu da özellikle sağlık alanı üzerinde durmak istiyorum.
Lütfen…
Şehir halkının üniversitelerden hizmet beklentisi vardır. Bunların başında sağlık hizmetleri gelmektedir. Üniversitemiz Amasya’da Sabuncuoğlu Şerefettin ile tarihi 14. yüzyıla dayanan tıp alanında kendini oldukça yetkin hale getirmiştir. Amasya Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Tıp Fakültesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi ve Sabuncuoğlu Şerefeddin Sağlık Hizmetleri MYO ile sağlık hizmetleri alanında oldukça kapsamlı çalışmalar yürütmektedir. Akademisyenlerimiz öğrenci yetiştirmenin yanı sıra hasta muayene etmekte ve tüm tıbbî tedavi ve bakımı sunmaktadır. Yakın bir zamanda Amasya, tarihinde olduğu gibi müzik başta olmak üzere alternatif tıbbi tedavilerin merkezi haline gelecektir.
Üniversitenize ve kadim şehrinize yönelik hedefleriniz nelerdir?
Biz Amasya Üniversitesi’ne Amasya’mıza tecrübemiz, güleryüzümüz, samimiyetimiz ve muhabbetimizle geldik. Bu yaşa kadar Amasya ile alakamı hiç kesmedim. 2011 yılında konserlerimle başladığım Amasya'ya hizmet serüvenim, Altın Elma Beste Yarışmasında jüri üyeliği ile devam etti. Amasya ile ilgili Giriftzen Asım Bey Hayatı ve Eserleri (Doç. Dr. Ayşe Başak Harmancı ile ortak), Gevrekzade-Müzikle Tedavi ve Amasya Darüşşifa Örneği, Seyyid Mir Hamza Nigâr’ının Hayatı ve Bestelenmiş Eserleri, Amasya Tarihi projesinde iki cildin transkripsiyonu gibi kitap çalışmalarını yürüttüm. Amasya ilahileri, Şifanağne (1-4 CD).
Prof. Dr. Turabi: Rektörün görevi bir nevi lokomotif olmaktır.
Nigari İlahiler, Mihri Nağmeler çalışmaları yaptım. Amasya’da hizmetlerim var. Şimdi rektörüm. Rektörün yapacağı sadece ve sadece bir nevi lokomotif olmaktır. Lokomotif yük çeker. Hepimiz bir araya gelirsek bu yükün üstesinden geliriz. Bundan sonra bu trenin bu lokomotifin nereye ne hızla gideceğine Amasya Üniversitesi’nin akademik, idari personeli ve öğrencileriyle birlikte karar vereceğiz.
Kısa, orta ve ileri vadede okulunuzda öğrencilere, bilime, sanata ve halkımıza yönelik projelerinizi, yayın ve patent hedeflerinizi de konuşalım dilerseniz…
Amasya Üniversitesi, akademik yıl içerisinde ulusal ve uluslararası katılımlı çok sayıda konferans, panel, sempozyum, sosyal, kültürel, sportif faaliyetler, bahar şenliği gibi 300’e yakın etkinlik düzenlemektedir. Üniversitemiz bünyesinde çıkardığı 6 akademik dergi, ülkemizin ve dünyanın araştırma-geliştirme faaliyetlerine katkı sağlanmaktadır. Üniversitemiz adresli yayınların, alanına katkı sağlamasını, iyi dergilerde, çok kişi tarafından okunmasını önemseyeceğiz.
Üniversitemiz, araştırma-geliştirme faaliyetleri kapsamında yerel yönetimler, sanayi kuruluşları ve sivil toplum kuruluşları ile iletişime geçip, projelerde Üniversite-Kurum, Üniversite-Sanayi işbirliğini çerçevesinde hem kamu, hem de özel sektörün mevcut ve olası ihtiyaçları doğrultusunda faaliyetleri desteklemektedir. Bölge halkı ile iş birliğini geliştirici kurs, panel, söyleşiler yapılmaktadır. Üniversitemiz araştırma stratejisinin bir parçası olarak kurumlar arası araştırma faaliyetlerini desteklemektedir. Bu bağlamda ulusal çapta TÜBİTAK, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı, bölgesel olarak da OKA (Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı) vb. kurumlarla ortak araştırma faaliyetleri yürütülmektedir. Pek yakında Amasya’ya ait kültürler konusunda lokomotif olacak araştırma merkezlerimiz aktif olacak ve bu merkezlerimizde bize ait olanın ön plana çıkarıldığı, geleneğimizi hatırlatarak geleceğimizi inşa edecek pek çok etkinliğe imza atacağız.
Üniversitenizi tercih öden öğrenciler okulunuzda ve Amasya’da neler bulacak? Tercih dönemlerinde verdiğiniz TV mülakatlarını takip edemeyenler için kampüs imkânlarınıza da nazar etmek isteriz…
Öncelikle bizi tercih eden öğrenciler Amasya Üniversitesi Kütüphanesi’nde 3.195.067 elektronik kitap ve 46.535 e-dergi aboneliği, 87.424 adet basılı kitap bulacaklar. Öğrencilerimiz ders dışı faaliyetlerde bulunabilmeleri ve kendilerini kültürel, sanatsal, bilimsel, sportif alanlarda da geliştirebilmeleri için 62 öğrenci kulübüne üye olabilecekler.
Öğrencilerimiz alanında deneyimli akademik kadrolarla alanlarına uygun laboratuvarlarda eğitim görecekler. Öğrencilerimiz, iki adet çok amaçlı kapalı spor salonunda, yarı olimpik yüzme havuzunda, açık tenis kortunda, halı sahada, çim sahada, açık voleybol ve basketbol alanlarında spor yapabilecekler. Öğrencilerimize maddi destek sağlamak amacıyla yemek bursu ve kısmî zamanlı öğrenci bursu veriyoruz. Öğrencilerimizin günlük ihtiyaç duydukları protein, yağ, vitamin ve kalori miktarları dikkate alınarak uzman diyetisyenler tarafından, günlük 4 çeşit yemekten oluşan menüleri hazırlıyoruz. Her şeyden öte kendilerine her zaman öncelik verecek bir rektör, idare ve akademisyenler bulacaklar.
Üniversitenizin uluslararası işbirliklerine ve akredite üniversitelerine göz attıktan sonra okulunuzu yurtdışına açma planınıza odaklanalım…
Üniversitemiz, Erasmus+ ve Mevlana gibi uluslararası değişim programlarını aktif olarak kullanmaktadır. Üniversitemizin 2023 yılında 109 Erasmus anlaşması, 7 Mevlana anlaşması, 92 Farabi anlaşması, 12 Uluslararası İşbirliği Protokolü bulunmaktadır. Ayrıca 19 farklı ülkeden 94 uluslararası öğrenci bulunmaktadır. Uluslararası öğrencileri yıllara ve bölüm, programlara göre sayılarını yavaş yavaş artırmayı düşünüyoruz.
Üniversitemiz akreditasyon sürecinde yoğun bir şekilde çalışmalarını sürdürmektedir. Fen Edebiyat Fakültemiz 4 programda (Matematik, Tarih, Türk Dili ve Edebiyatı) akredite oldu. Eğitim Fakültemiz ise 6 programla (Fen Bilgisi Öğretmenliği, İlköğretim Matematik Öğretmenliği, İngilizce Öğretmenliği, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği ve Türkçe Öğretmenliği) akredite oldu. Akredite çalışmaları farklı fakültelerde devam ediyor.
Bir kültür ve sanat şehri Amasya’ya sizin gibi sanatkâr bir rektörün atanması tesadüf olmasa gerek! Bu bağlamda Amasya’mızın kültürüne, sanatına ve kadim tarihinin tanınmasına yönelik üniversitenizin ne tür katkıları olacak?
Ben hem bir bilim insanı hem de bir sanatkâr olarak, sanata değer veren Amasya’da üniversitenin şehrin sanatsal faaliyetlerine doğrudan dâhil olması için çalışacağım. Üniversite bünyesinde faaliyet gösteren Mimarlık Fakültesi, Eğitim Fakültesi’nin resim ve müzik bölümleri, Tasarım Meslek Yüksekokulu başta olmak üzere sanatla doğrudan ve dolaylı ilişkisi bulunan bütün bölümlerimizi şehirle bütünleştirmeyi hedefliyoruz. Ayrıca tüm öğrencilerimizin sanatsal faaliyetlere daha aktif katılımını sağlamak, kalifiye öğrenci yetiştirmek amacımızı tamamlayacaktır.
Rektör Turabi: Amasya Üniversitesi Türk Müziği Topluluğu’nu en kısa zamanda kuracağız.
Bu süreci en sağlıklı şekilde yönetebilmek için bütünsel politika ve stratejiler belirlemek ve süreci yönetmek konusunda üzerimize düşen tüm sorumluluğu yerine getireceğiz. Tabii en kısa zamanda Amasya Üniversitesi Türk Müziği Topluluğu kuracağımızı buraya not edelim lütfen.
Üniversiteler halktan maalesef kopuk. Amasya Üniversitesi’nin topluma mâl edilmesine yönelik düşüncelerinizi öğrenmek isterim.
Üniversiteler binalardan ibaret değildir. Üniversiteler yaşayan canlı organizmadır. Toplumla birlikte nefes alır. Üniversiteye gelen bir öğrenci 2 ya da 4 yılın sonunda alanında bilgilerle donanmış bir şekilde mezun oluyor. Örneğin Eğitim Fakültesi’nden mezun olan öğrencimiz nereye gidiyor? Köy okuluna. Aslında halkla iç içe bir yapısı var üniversitelerin. Halkla iç içe yapıyı, mezunlarınızla ülkenin dört bir tarafında çok farklı yerlerde karşılaşınca fark ediyorsunuz.
Amasya Üniversitesi’nin 40 bine yakın mezunu var. Bu mezunlarla daha sistematik olarak bir arada olma çabası içindeyiz. Ayrıca sadece mezunlarımız değil, tüm şehirle iç içe olmak istiyoruz. Daha fazla işbirliği ve daha fazla katılım için tüm toplum kesimleriyle birlikte hareket etmek ve yeni işbirliği ortamları oluşturmak istiyoruz. Üniversitelerimizin toplantı salonları, okunma salonu, yüzme havuzu ve diğer imkânları belirli prosedürlerle Amasyalılara açık. Ayrıca valiliğimizin desteğini alarak öğrencilerimizi branşlarıyla ilgili sahalarda teknik gezilere sevk ederek konularıyla ilgili alanda çalışanlarla buluşturacağız.
Sizin ilave etmek istediğiniz hususlar nelerdir?
Ülkemizin geleceğine yatırım yapmaya çalışan bir üniversiteyiz. İnsanı ve ilimi önceleyen anlayışımız ile 2023-2024 akademik yılında da öğrencilerimize başarıya giden yolda eşlik etmeye çalışacağız.
Son olarak okuyucularımıza nasıl bir mesaj iletmek istersiniz?
2023-2024 eğitim-öğretim yılının başta öğrencilerimiz, akademik ve idari personelimiz olmak üzere tüm öğrencilerimize verimli ve sağlıklı bir yıl getirmesini temenni ediyorum. Amasya Üniversitesi’nin şehirle bütünleşmesi, personelimizin ve öğrencilerimizin yüzünün gülmesi için hizmet edeceğiz. Amasya Üniversitesi Rektörü olarak İttifak gazeteniz aracılığıyla, Türk basınına ilk mülakatımı verme ayrıcalığını bana sağladığınız için de ayrıca teşekkür ediyorum.
Nazik ilginiz için ben teşekkür ediyorum Ahmet Hakkı Bey. Var oluruz.
PROF. DR. AHMET HAKKI TURABİ
Amasya Üniversitesi Rektörü
15.04.1969 tarihinde Gümüşhacıköy/Amasya’da doğdu; ilk (Kemal Paşa İlkokulu) ve orta öğrenimini (Gümüşhacıköy İmam Hatip Lisesi) burada tamamladı. 1992 yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden mezun oldu ve aynı yıl Türk Din Mûsikîsi Anabilim Dalı araştırma görevlisi olarak göreve başladı. Müzik eğitimini fakültedeki müzik derslerinin yanı sıra İleri Türk Mûsikîsi Konservatuarı’nda aldı. 1993-1994 yıllarında Ürdün Üniversitesi’nde Arapça eğitimi aldı ve ilk dönem İslam Dünyası’nda müzik çalışmaları üzerine araştırmalar yaptı.
1996’da el-Kindî’nin Mûsikî Risâleleri isimli tezle yüksek lisans; 2002’de İbn Sînâ’nın Kitâbü’ş-Şifâ’sında Mûsikî (İbn Sînâ Mûsikî, Litera Yayıncılık, İstanbul 2004) isimli tezle doktora; 2006’da Gevrekzâde Hâfız Hasan Efendi ve Mûsikî Risalesi (Rağbet Yayınları, İstanbul 2005) isimli çalışmasıyla doçentlik derecesi aldı. 2011 yılında Profesör Doktor oldu.
Sivâsî İlâhiler (Asitan Yayınları, Sivas, 2010) ve Niyâzî İlâhiler (Malatya Belediyesi Kültür Yayınları, Malatya, 2011), Erzurumi İlahiler (Atatürk Üniversitesi Rektörlüğü, Erzurum, 2015), Giriftzen Asım Bey Hayatı ve Eserleri (Amasya Belediyesi Kültür Yayınları, Amasya, 2016) ve Seyyid Mir Hamza Nigârî’nin Hayatı ve Bestelenmiş Eserleri (Amasya Belediyesi Kültür Yayınları, Amasya, 2016), Türk Din Mûsikîsi Dersleri (Editör, Grafiker Yayınları, 2017) isimli araştırmaları yayımlandı.
Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi’nde maddeleri bulunan Prof. Dr. Ahmet hakkı Turabi’nin ilk dönem İslâm dünyasındaki müzik faaliyetleri ve dini Mûsikîmiz ile ilgili yayınları mevcuttur.
PRof. Dr. Turabi’nin çoğu dini olmak üzere yüzden fazla bestesi vardır. Kendi bestelerinden oluşan ilahileri seslendirdiği “Turabi İlahiler”’in yanı sıra “O’na Selâm”, “Sâz-ı Dil”, “Nigari İlahiler-2”, “Şifanağme 1-2-3-4”, “Ehl-i Aşk”, “Mihrînağmeler”, “Yunus Makamı”, “Su’yun Sesi”, “Erzurumi İlahiler” ve “Giriftzen Asım Bey Eserleri” isimli albümleri vardır.
T.C. Kültür Bakanlığı’nın düzenlemiş olduğu Itri Türk Mûsikîsi Ödüllerinde “YILIN TÜRK MÜZİĞİ AKADEMİSYENİ” ödülüne layık görülmüştür.
Marmara, Fatih Sultan Mehmet ve KKTC Yakındoğu üniversitelerinde lisans ve lisansüstü düzeyde Dini Mûsikî dersleri vermiştir.
Ses ve kanun sanatçısı olarak yurtiçi ve yurtdışında birçok icralara katılmıştır. Aynı zamanda Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Konservatuarı Türk Tasavvuf Müziği Korosu’nun şefi olarak topluluğun icralarını yönetmiştir. Evli ve bir çocuk babasıdır.
İbrahim Ethem Gören- Yazı No: 515
