Mehmet Akif Ersoy, İstiklal Marşı'mızın yazarı ve önde gelen bir şair, yazar, düşünür olmasının yanı sıra, eğitimci kimliğiyle de öne çıkan bir şahsiyettir. Safahat adlı eseri, sadece şiirleri ile değil, eğitim ve öğretmene dair görüşlerini de barındırması açısından da önemli bir kaynaktır. Bu yazıda, Ersoy'un Safahat'ta çizdiği öğretmen modelini özgün bir bakış açısıyla inceleyeceğiz.
Ersoy'un Eğitim Eleştirisi:
Ersoy, Tanzimat sonrası açılan okulları ve bu okullarda yetiştirilen öğrenci profilini eleştirir. Bu okulların, milli ve dini değerlerden kopuk, Batı'nın sadece olumsuz yönlerini taklit eden, tüketici nesiller yetiştirdiğini savunur. Bu durumun sorumluluğunu ise milli ve manevi değerlere sahip olmayan, liyakatsiz öğretmenlere yükler.
Ersoy'un İdeal Öğretmen Modeli:
Ersoy'a göre ideal öğretmen, sadece bilgi aktaran değil, aynı zamanda donanımlı, ahlaklı ve vatansever bir rehberdir. Bu modelin temel özellikleri şunlardır:
- İmanlı: Ersoy, öğretmenin öncelikle sağlam bir imana sahip olmasını ve bu inancı öğrencilerine de aktarabilmesini ister.
- Edepli: Öğretmen, sözünde ve davranışlarında örnek teşkil edecek şekilde edepli olmalıdır.
- Liyakatli: Alanında bilgili ve yetkin olan öğretmen, öğrencilerine doğru bilgiyi aktarabilmelidir.
- Vicdanlı: Öğretmen, vicdanlı biri olmalı ve her öğrenciye adil davranmalıdır.
- Ahlaklı: Ersoy, öğretmenin sadece bilgi aktarmakla kalmayıp, aynı zamanda öğrencilerine ahlaki değerleri de kazandırmasını ister.
- Türkçeye Sahip Çıkan: Öğretmen, Türkçeyi sahiplenmeli ve öğrencilerine de bu bilinci aşılamalıdır.
- Bilime ve Sanata Önem Veren: Ersoy, öğretmenin bilime ve sanata önem vermesini ve bu alanlarda gelişmeyi teşvik etmesini ister.
- Gerekirse Yurtdışında Eğitim Gören: Öğretmen, ihtiyaç duyulursa yurt dışına gidip bilgi ve becerilerini geliştirmeye açık olmalıdır.
- Manevi Değerlere Saygılı: Öğretmen, sadece dini değil, tüm manevi değerlere saygılı olmalı ve bu saygıyı öğrencilerine de aşılamalıdır.
- Vatan Sevgisi Taşıyan: Öğretmen, vatansever biri olmalı ve bu sevgiyi öğrencilerine de aktarmalıdır.
- Temizliğe Özen Gösteren: Ersoy, öğretmenin temizliğe ve hijyene önem vermesini ve bu konuda öğrencilere örnek olmasını ister.
- Dindar: Ersoy, öğretmenin dindar biri olmasını ve dini vecibelerini yerine getirmesini ister.
Ersoy'un Safahat'ta çizdiği öğretmen modeli, sadece dönemindeki eğitim sistemine dair bir eleştiri değil, aynı zamanda günümüzde de geçerliliğini koruyan ideal bir modeldir. Bu modelin temelini oluşturan iman, edep, liyakat, vicdan, ahlak gibi değerler, her öğretmenin sahip olması gereken niteliklerdir. Ersoy'un bu eseri, günümüz eğitimcileri için ilham verici bir kaynak olmaya devam etmektedir.
Kaynak:
