PISA,(Programme for International Student Assessment) Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı, OECD tarafından üç yılda bir düzenlenen bir uluslararası sınavdır. PISA, 15 yaşındaki öğrencilerin okuma, matematik ve fen alanlarında bilgi ve becerilerini ölçer. PISA, ülkelerin eğitim sistemlerinin kalitesini, güçlü ve zayıf yönlerini, gelişim alanlarını ve başarılı uygulamalarını karşılaştırmalı olarak değerlendirmeyi amaçlar.
PISA 2022 raporu, Türkiye'nin bu alanda son 10 yılda önemli bir gelişim gösterdiğini, ancak hala yapılması gereken çok iş olduğunu ortaya koymuştur. Türkiye, matematikte OECD ortalamasının altında, okumada ve fende ise OECD ortalamasına yakın bir puan almıştır. Türkiye, 81 ülke arasında matematikte 39., fende 34. ve okumada 36. sırada yer almıştır. Türkiye'nin PISA sonuçlarını iyileştirmesi için, eğitimde fırsat eşitliği, öğrencilerin yüksek düzeyde bilişsel becerilerini geliştirmek, öğrencilerin temel okuma, anlama becerilerinin geliştirilmesi, öğrencilerin motivasyonunu, ilgisini ve katılımını artırmak gibi konulara odaklanması gerekmektedir.
Bu yazıda, Türkiye'nin PISA 2022 sonuçlarını daha detaylı olarak inceleyecek, okuma ve anlama becerilerinin geliştirilmesi için okullara, öğretmenlere ve ebeveynlere düşen sorumlulukları ve önerileri paylaşacağız.
Türkiye'nin PISA 2022 Sonuçları Ne Diyor?
PISA 2022 raporu, Türkiye'nin matematik, okuma ve fen alanlarında öğrenci performansını değerlendirmektedir. Rapora göre, Türkiye'nin bu alanlarda aldığı puanlar ve sıralamalar şöyledir:
• -Matematik: Türkiye, matematikte 454 puan alarak OECD ortalamasının (489) altında kalmıştır. Türkiye, 81 ülke arasında 39. sırada yer almıştır. Türkiye, matematikte en çok sayısal modeller kurma, değişkenleri tanımlama ve ilişkilendirme, verileri yorumlama ve analiz etme gibi becerilerde zorlanmıştır.
• Okuma : Türkiye, okumada 476 puan alarak OECD ortalamasına (487) yaklaşmıştır. Türkiye, 81 ülke arasında 36. sırada yer almıştır. Türkiye, okumada en çok metinleri anlamlandırma, yorumlama, değerlendirme, karşılaştırma, sentezleme ve genelleme gibi becerilerde zorlanmıştır.
• Fen: Türkiye, fende 483 puan alarak OECD ortalamasına (489) yaklaşmıştır. Türkiye, 81 ülke arasında 34. sırada yer almıştır. Türkiye, fende en çok bilimsel süreçleri takip etme, bilimsel araştırma yapma, bilimsel verileri analiz etme ve yorumlama, bilimsel kanıtlara dayalı argümanlar geliştirme ve değerlendirme gibi becerilerde zorlanmıştır.
PISA 2022 raporu, Türkiye'nin bu alanlarda son 10 yılda önemli bir gelişim gösterdiğini de ortaya koymuştur. Türkiye, 2012 yılında matematikte 448, okumada 475 ve fende 463 puan almıştı. 2022 yılında ise, matematikte 6, okumada 1 ve fende 20 puan artış sağlamıştır. Türkiye, PISA sonuçlarını iyileştiren az sayıdaki ülkeden biri olmakla birlikte gelinen nokta hala çok düşüktür. Uluslararası camiada söz sahibi olabilmenin yolu eğitim sisteminizin gücünden ve verimliliğinden kaynaklanır.
Okuma ve Anlama Becerilerinin Geliştirilmesi
PISA 2022 raporu, Türkiye'nin okuma ve anlama becerileri OECD ortalamasına yakın, ancak yeterli değildir. Okuma ve anlama becerileri, öğrencilerin dil, düşünce ve kültür gelişimine katkı sağlayan önemli bir beceridir.
Okuma ve anlama becerileri, öğrencilerin diğer alanlarda da başarılı olmalarını sağlar. Okuma ve anlama becerisi, matematik v efen alanındaki başarıyı da doğrudan etkileyen bir beceridir.Okuma ve anlama becerilerinin geliştirilmesi için, okullara, öğretmenlere ve ebeveynlere şu gibi sorumluluklar düşmektedir:
1. Okullar: Okullar, öğrencilerin okuma alışkanlığı kazanmalarını, okuma motivasyonlarını artırmalarını, okuma stratejilerini öğrenmelerini ve okuduklarını anlamalarını destekleyen bir okul iklimi ve kültürü oluşturmalıdır. Okullar, okuma becerilerinin geliştirilmesine yönelik olarak, okuma programları, okuma etkinlikleri, okuma kulüpleri, okuma yarışmaları, okuma günleri, okuma saatleri, okuma köşeleri, okuma listeleri, okuma günlükleri, okuma kampları, okuma portfolyoları, okuma değerlendirmeleri gibi tüm okulu kapsayan ve süreklilik arz den uygulamaları planlamalı ve yürütmelidir.
Okullar, okuma becerilerinin geliştirilmesi için gerekli olan kaynakları, materyalleri, araçları ve teknolojileri sağlamalıdır. Okullar, okuma becerilerinin geliştirilmesi konusunda öğrencileri, öğretmenleri, ebeveynleri ve diğer paydaşları bilgilendirmeli, yönlendirmeli ve işbirliği yapmalıdır. Bu konuda bütün paydaşlar el ele vermeli ve tam bir seferberlik başlatmalıdır. Aksi takdirde başarı yakalanamaz.
2. Öğretmenler: Öğretmenler, öğrencilerin okuma becerilerinin geliştirilmesinde en önemli rolü oynamaktadır. Bu alandaki lokomotif görev öğretmenlerindir. Öğretmenler, öğrencilerin okuma seviyelerini, ilgi alanlarını, ihtiyaçlarını ve zorluklarını belirlemeli, onlara uygun okuma materyalleri seçmeli, okuma öncesi, sırası ve sonrası stratejileri öğretmeli, okuma sürecini izlemeli ve değerlendirmeli, okuma performanslarını geri bildirimle desteklemeli, okuma motivasyonlarını artırmalıdır. Öğretmenler, okuma becerilerinin geliştirilmesine yönelik olarak, rehberli okuma, ortak okuma, eşli okuma, bağımsız okuma, tekrarlı okuma, sesli okuma, sessiz okuma, hızlı okuma, anlamlı okuma, derin okuma, eleştirel okuma, yaratıcı okuma, görsel okuma, grafik okuma gibi yöntem ve teknikleri kullanmalıdır. Öğretmenler, okuma becerilerinin geliştirilmesi için gerekli olan bilgi, beceri, tutum ve değerleri kazanmalı, mesleki gelişimlerine önem vermeli, meslektaşlarıyla işbirliği yapmalıdır.
Öğretmenler, öğrencilerin okuma performanslarını geri bildirimle desteklemeli:Öğretmenler, öğrencilerin okuma performanslarını sürekli olarak izlemeli, onlara okuma sürecinde ve sonunda geri bildirim vermeli, başarılarını övmeli, eksikliklerini gidermeleri için yönlendirmeli, özgüvenlerini artırmalıdır. Öğretmenler, geri bildirim verirken, öğrencilerin okuma hızlarını, akıcılıklarını, anlama düzeylerini, okuma stratejilerini kullanma becerilerini, okudukları metinlerle ilgili görüşlerini, eleştirilerini ve yaratıcı ürünlerini değerlendirmelidir. Öğretmenler, geri bildirim verirken, öğrencilerin duygu ve düşüncelerine saygı göstermeli, olumlu ve yapıcı bir dil kullanmalı, öğrencileri motive etmeli ve öğrenmeye devam etmelerini sağlamalıdır.
Öğretmenler, öğrencilerin okuma motivasyonlarını artırmalı: Öğretmenler, öğrencilerin okumaya karşı motivasyonlarını artırmak için, öğrencilerin ilgi alanlarına, seviyelerine, ihtiyaçlarına ve zorluklarına uygun, çeşitli türlerde, edebi değeri yüksek, ilgi çekici, eğlenceli ve öğretici metinler seçmeli, öğrencilerin metin seçimine katılımını sağlamalı, öğrencilerin okuma tercihlerine saygı duymalıdır. Öğretmenler, okuma motivasyonlarını artırmak için, öğrencilerin okuma alışkanlığı kazanmalarını, okumayı hayatlarının bir parçası haline getirmelerini, okumayı zevkli ve keyifli bir etkinlik olarak görmelerini, okumayı öğrenmenin ve gelişmenin bir aracı olarak kullanmalarını desteklemelidir. Öğretmenler, okuma motivasyonlarını artırmak için, öğrencilerin okuma becerilerini ve başarılarını ödüllendirmeli, övgü ve takdir etmeli, okuma etkinliklerine katılımlarını teşvik etmeli, okuma yarışmaları, okuma kulüpleri, okuma günleri, kitap fuarları, yazar buluşmaları gibi okuma kültürünü geliştiren faaliyetler düzenlemeli veya katılmalarını sağlamalıdır.
3. Ebeveynler: Ebeveynler, öğrencilerin okuma becerilerinin geliştirilmesinde öğretmenler kadar hatta onlardan önde önemli bir etkiye sahiptir. Ebeveynler, çocuklarının okuma alışkanlığı kazanmalarını, okuma motivasyonlarını artırmalarını, okuma stratejilerini öğrenmelerini ve okuduklarını anlamalarını desteklemelidir. Ebeveynler, çocuklarına okuma materyalleri sağlamalı, okuma ortamları oluşturmalı, okuma zamanları ayırmalı, okuma etkinliklerine katılmalı, okuma konusunda bizzat örnek olmalı, okuma konusunda ilgi göstermelidir. Ebeveynler çocuklarıyla birlikte kitapevi, kütüphane ziyaretler planlamalı ve evde özel bir kütüphane oluşturulmalıdır. Ev ortamı okuma kültürünü desteklemelidir. Önemli gülerde kitap hediye edilmeli ve bu hediyeleşme bir kültür haline gelmelidir. Ebeveynler, okuma becerilerinin geliştirilmesi konusunda okullarla ve öğretmenlerle işbirliği yapmalı, çocuklarının okuma gelişimlerini takip etmeli, geri bildirim almalı ve vermeli, sorunlara çözüm aramalıdır.
Okuma ve anlama becerilerinin geliştirilmesi, öğrencilerin akademik, bilişsel ve duyuşsal gelişimine katkı sağlayan önemli bir süreçtir. Bu süreçte, okulların, öğretmenlerin ve ebeveynlerin sorumluluklarını yerine getirmeleri, öğrencilerin okuma becerilerini geliştirmelerine ve öğrencilerin okul başarılarını iyileştirmelerine yardımcı olabilir.
Hiç vakit kaybetmeden okuma ve anlama becerileriyle ilgili adım atmaya var mısınız?
