Değerli okuyucularımız. Rahmet ve mağfiret ayı Ramazan-ı Şerif`te gazetemizin internet editörü, tezhip sanatkârı eşim Özlem Gören ile birlikte 30 kadın sanatçımızın değerli katkılarıyla Yıldız Holding Çamlıca Sergi Salonu`nda Kadın Sanatçılar Esmâlar ve Hilyeler Sergisini düzenlemeye muvaffak kılındık.
Mübarek Ramazan ayının mânevî dokusuna, oruçikliminin uhrevî letafetine muvafık olarak Hakk Teâlâ`nın en güzel isimlerinin ve sıfatlarının, Sevgili Peygamberimizin (sav) pak hususiyetlerinin kadın sanatçılar eliyle hüsn-i hat ve tezhip sanatıyla taçlandırdıkları mezkû r sergiyi Yıldız Holding`in 0216 524 25 00 nolu telefonundan randevu alarak ziyaret edebileceğiniz gibi müessesenin https://bit.ly/3gkcWzG linki üzerinden e-kataloğu inceleyebilirsiniz.
Bugünkü yazımızda Kadın Sanatçılar Esmâlar ve Hilyeler Sergisi`nin kataloğu için hazırladığımız metinlerden Esmâ-i Hüsnâ ile gönül evlerimizi şenlendirme niyetindeyiz.
Esmâ-i Hüsnâ, Allah`ın varlığına, birliğine, kudretine, azamet ve hâkimiyetine, zâtına ve sıfatlarına işaret eden ve yalnızca Allah`a ait olan en güzel isimlerdir.
Hemen herkesin bildiği üzere en güzel isimler O`nundur; 'Esmâ-i Hüsnâ', Allah`ın en güzel isimleridir; Arapça telaffuzuyla Esmâü`l-hüsnâ Türkçe ifadesiyle Esmâ-i Hüsnâ;
En güzel isimler, fiiller ve sıfatlar Allah`ındır. Bu husus Hakk kelâmıyla sabittir. Yüce kitabımızda meâlen, 'Oysa en güzel isimler Allah`ındır. Bundan dolayı Allah`a onlarla dua edin. Onun isimlerinde sapıklık eden mülhidleri (inkârcıları) terk edin. Onlar yakında yaptıklarının cezasını çekecekler.' buyurulmaktadır. Bir bakıma Hz. Allah burada makbul duanın sırrını açıklıyor: 'Candan açılan ellere nur yağdırır Allah.'
Allah`ın birçok ismi vardır. İttifakla bu isimlerin adedinin 99 olduğu bilinmektedir. Esmâ-i Hüsnâ`nın sayısının 99 olduğu Ebû Hüreyre (r.a.)`ye dayanır. İbn Mâce ve Tirmizi`deki Esmâ-i Hüsnâ terkipleri, ismini az önce andığımız Kutlu Sahabe`nin (r.a.) rivayetine ulaşır ki, Sevgili Peygamberimizin (s.a.v.) şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir: 'Muhakkak ki Allah`ın yüzden bir eksik olarak doksan dokuz ismi vardır. Her kim onları ihsâ eder (manasını anlayarak ezberleyip sayar da gereğince amel eder) ise cennete girer.'
Esmâlar zikredeni O`na ulaştırır
Allah`ın isimlerinin bazıları zâtına, bazıları da sıfatlarına aittir. Böylelikle Mevlâ`nın güzel isimleri zâtına ve sıfatlarına işaret olur ve zikredeni O`na ulaştırır. Bu noktada hatırlara İsmet Garibullah`ın (ks) Risâle-i Kudsiyye`sinden,
'Anın Esmâ-i Hüsnâsı delâlet olur Zât`a/Kimi efâl`e gâyet
Sıfatına olur kimi nihâyet/Velî melhuz olur Zât-ı nihâyet
Sıfattan, Zat`a gel Hakk`a gidelim/Cemâl-i bâ kemâle seyr idelim'
ibareli, kırk beşinci beyti gelir.
Yâ Rahmân, Yâ Rahî m;
'Güzel isimleriyle Allah`a nasıl dua edilecek?' şeklinde bir soru gelebilir. 'Allah, er-Rahmân, Er-Rahî m, El-Melik, El-Kuddû s, es-Selâm, Et-Tevvâb' gibi, hemen herkes, evvelemirde Esmâ-i Hüsnâ`dan birkaçisim sayabilir. Zikir meclislerinde Allah lafzının yanı sıra Esmâ-i Hüsnâ`ya da sıkça yer verilir. Kimi zaman ezkârda isimlerin evveline 'yâ' şeklinde nida takısı getirilerek 'Yâ Allah, Yâ Rahmân, Yâ Rahî m' şeklinde dualar edilir.
Şüphesiz, Esmâ-i Hüsnâ ile sair zikir nevileri de vardır. Sanatkâr Yusuf İsla
m, okuduğu bir ilahide 'en güzel isimleri', 'Allah`ür-Rahmân`ür-Rahî m`ül-Melikü`l-Kuddû s`üs-Selâm`ül Mü`min`ül-Müheymin...' şeklinde ard arda sıralamaktadır.
Muhakkak sanatkârlar da bu yakarışa/zikre hüsn-i hattı, tezhibi ve sair öz sanatlarımızı icra ederek ortak olmakta Esmâ-i Hüsnâ kitâbetine ve tezyinatına büyük önem verilmektedir. İstisnalar kaideyi bozmamakla birlikte hemen her hattatın ve tezhip sanatkârının elinden sanat hayatları boyunca en az bir adet Esmâ-i Hüsnâ eseri geçmiştir.
Esmâ-i Hüsnâ tabloları ifade ettiğimiz gibi 99 güzel isimden oluşur; Ayrıca, 99 isim tek tek de yazılır/yazılabilir. Bezen birbirine yakın manaları ifade eden Rahmân-Rahî m Hayy- Kayyû m gibi isimlere aynı tabloda birlikte yer verilebilir.
Tezhipçilerimiz de tüm hünerlerini Esmâ-i Hüsnâ levhalarının tezyinatında göstermektedir. Böylelikle hat ve tezhip sanatı tarihimize birbirinden âlâ keyfiyeti haiz âsâr kazandırılmıştır.
'Bizim Yunus' başta olmak üzere gönülleri haşyetullahtan yufka gibi incelmiş erenler ve dahi Sırat-ı Müstakim şairleri mısralar arasına kurdukları diyaloglarda Esmâ-i Hüsnâ`ya yer vermeye özen göstermişlerdir, Ü stad Necip Fazıl Kısakürek örnekliğinde olduğu gibi;
Göklerden son ilâm Allah bir, bir İslâm
Şekiller Elif-Lâm ne bir harf, ne kelâm
Es-Selâm Es-Selâm!'
En güzel isimler O`nundur.
'Oysa en güzel isimler Allah`ındır. Bundan dolayı Allah`a onlarla dua edin. Onun isimlerinde sapıklık eden mülhidleri (inkârcıları) terk edin. Onlar yakında yaptıklarının cezasını çekecekler.' (A`râf Sû resi, 180)
'Allah O`dur ki, kendisinden başka hiçbir ilâh yoktur. En güzel isimler O`nundur.'
(Tâ-Hâ Sû resi, 8)
'(Sen onlara) de ki: İster 'Allah' deyin, ister 'Rahmân' deyin, nasıl çağırırsanız çağırın. En güzel isimler O`nundur. Namazında sesini pek yükseltme, çok da gizli okuma, orta yolu seç.' (İsrâ Sû resi, 110)
'O, yaratan, var eden, varlıklara şekil veren Allah`tır. En güzel isimler O`nundur. Göklerde ve yerde olanlar O`nun şânını yüceltmektedirler. O, gâlib olan, her şeyi hikmeti uyarınca yapandır.' (Haşr Sû resi, 24)
Allah Zülcelâl Hazretleri`nin 'Sen olmasaydın Habibim, âlemleri yaratmazdım!' buyurduğu, İki Cihan Serveri, Peygamberlerin Seyyidi, Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v.) buyurdular ki: 'Muhakkak ki Allah-ü Teâlâ`ya mahsus olarak 99 isim vardır. Her kim bu 99 ismi ihsâ eder (manasını anlayarak ezberleyip, sayarsa) Cennet`e gider.'
(Câmius-Sağir, C 1, S. 142)
YARIN: HİLYE-İ ŞERİFELER...
