-Nuri ve Sunar Çomu`nun aziz hatıralarına saygıyla-
Ü lkemizin duayen sanayicilerinden Nuri Çomu 15 Aralık Salı günü memleketi Adana`da son yolculuğuna uğurlanmıştı. İttifak Gazetemizde dün yayınladığımız 'Adana`nın Son Ağa`sı Nuri Çomu`ya vefâ' başlıklı yazımızın hemen akabinde öznesinde merhum Nuri Çomu`nun hayatının baharında kaybettiği kıymetli refikası Suna Hanımefendi ve hayrülhalefi Huseyin Nuri Çomu olan bir yazı kaleme almayı vakıa mutabık gördük.
Yarım asırlık tecrübe;
Türkiye`nin tarıma dayalı sanayi ve gıda sektöründe yükselen değeri Sunar Grup, yarım asırlık tecrübesi, 900`den fazla çalışanı ve geniş ürün gamı ile 5 kıtada 100`den fazla ülkeye kendi markasıyla ihracat yapmakta olan bir şirket. Sunar Grup, sahip olduğu yüksek kapasitesi, geniş bilgi birikimi ve tecrübesi sayesinde Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika`nın en büyük tarıma dayalı sanayi gruplarından biri olma hedefine doğru emin adımlarla ilerliyor.
'Adana`nın Son Ağası` Nuri Çomu`ya vefâ' başlıklı yazımızda Sunar Grup`un temellerinin 1970`lerin ilk yarısında Nuri Çomu`nun çırçır ve çeltik alanında yaptığı akılcı ve cesur yatırımlarla atılmış olduğundan söz etmiştik.
1974 yılında kurulan çırçır ve çeltik fabrikası zamanla üretim dışı kalmış olsa da faaliyette bulunduğu dönemlerde Çukurovalı çiftçilerin yüzünü güldüren bir işletme olarak hatırlanıyor.
Sunar Özlem un, Sunar Özlem yem, Sunar Mısır, NÇS, Elita Gıda, Sunar Pazarlama ve Sunar NP firmaları Sunar Şirketler Grubu`nda lokomotif vazifesi görerek Türkiye için üreten müesseseler;
Tarıma endeksli 6 şirketle 6 farklı alanda üretim;
Sunar Grup tarıma dayalı sanayi alanında 6 farklı şirketi ile 6 farklı alanda faaliyet gösteriyor. Grup şirketlerinden Sunar Mısır nişasta ve nişasta bazlı ürünler, Elita Gıda perakende ve ev dışı tüketime yönelik bitkisel sıvı yağlar, Sunar Özlem un ve yem, NÇS taze meyve alanında üretim ve satış yapıyor. Sunar Grup`un dış ticaret faaliyetleri Sunar Pazarlama şirketi tarafından sürdürülürken grubun en gençşirketi Sunar NP Türkiye`nin ilk TUV sertifikalı biyobozunur TPS (Termoplastik Nişasta) ve polimerlerini üretiyor.
Tamamen yerli ve milli sermaye;
Tamamen Türk sermayeli bir grup olan Sunar, 100`ü aşkın ülkeye ihracat yapıyor ve bölgesel bir güçolmak amacıyla önemli adımlar atıyor.
Bu yazımızda kurduğu güçlü teknolojik altyapı, modern üretim sistemleri ve kaliteli ürünleri ile çalışmalarını bir dünya şirketi olma doğrultusunda, 'yüksek kalite, istikrar ve hizmet' anlayışıyla gerçekleştirmekte olan Sunar markasının isminin arka planına ve Şirketler Grubu`nun Şeref Başkanı Hüseyin Nuri Çomu`nun başarı hikâyesinin zeminine Boğaziçi Ü niversitesi`ndeki öğrencilik yıllarına değineceğiz.
33 yıllık tecrübe;
Hüseyin Nuri Çomu 33 yıllık üretim, sanayi, ticaret ve tarım sektörlerinde eskilerin efradını cami a`yarını mani` dedikleri tarzda bir deneyime sahip. Malum olduğu üzere tecrübe kolay kazanılmıyor, başarı kendiliğinden gelmiyor, muvaffakiyetler tevafuken elde edilmiyor.
Hüseyin Nuri Çomu müesseselerinin üretim hattındaki işçisinden birkaçdil bilen direktörlerine kadar tüm çalışma arkadaşlarını yaratılmışların en şereflisi' olarak görüyor ve her birine 'kutlu bir insan, Allah`ın yeryüzündeki halifesi' nazarıyla bakıyor. Çomu, bu noktadan hareketle öznesinde insan olan en büyük içsel çevre problemini inancın yaşam tarzına yansıtılmaması olarak görüyor.
'Emrolunduğun gibi dosdoğru ol.'
Allah`ın yeryüzündeki halifesi mesabesinde bulunan insanların Müslümanların hâl ve kâl lisanlarının birbirleriyle örtüşerek, 'Festekim kemâ umirte/Emrolunduğun gibi dosdoğru ol' (Hû d Suresi-112) ilahi hitabının gereğinin yapılması halinde âdemoğlunun şu an içinde bulunduğu buhranlardan kurtulabileceğini ifade eden Hüseyin Nuri Çomu, maddeden ziyade manaya şekilden çok öze ehemmiyet verilmesi gerektiğinin altını çiziyor.
2015 yılında Hüseyin Nuri Çomu`dan bir önceki paragrafımızda ifadesini bulan hâl ve kâl lisanıyla örneklik teşkil etmeye yönelik şu vakıayı dinlemiştim:
'Mahmut Sami Kirazoğlu dünyanın muhtelif coğrafyalarından yüzlerce camiinin projesini hayata geçiren hâl ehli bir mimar... Mimar Kirazoğlu, İsveç`te bir cami projesini hayata geçirdiği yıllarda İsveçli bir gayrimüslim de ibadethanenin inşaatında çalışıyor. Kirazoğlu Ü stad ile yakın mesai içerisinde bulunan İsveçli, bir gün mimarımıza Müslüman olmak istediğini belirtiyor. Tebliğle ilgili olarak muhatabında serhat boylarında yaşayan Osmanlı kolanizatör, muhyî dervişleri gibi sadece örnek yaşayışıyla biiznillah tesir uyandıran Mimar Kirazoğlu İsveçliye 'Niçin Müslüman olmak istiyorsun?' sualini ilettiğinde aldığı cevap aynen şöyle oluyor: 'Ben şimdiye kadar hayatımda sizin kadar mutlu bir insan görmedim. Ben şahsen çok mutsuzum. Farkın, gerçek mutluluğa ulaştıran yolun sizin inancınızda olduğunu gözlemledim.' Beraberce kelime-i şehadet getiriyorlar, İsveçli cami personeli böylelikle İslâm şerefine nail oluyor.'
'Sunar' ismine gelince;
Hüseyin Nuri Çomu bir sohbetimizde SUNAR isminin menşeine değinmişti: 'Küçük yaşta öksüz kaldım. 9 yaşındaydım, annem vefât etti. Sevgili validemin vefâtı, babamın 1976 yılında Osmaniye`de tarım sektörüne yönelik bir müesseseyi, fabrikayı satın almasının hemen öncesine dayanıyor. Böylelikle Osmaniye`de kurduğumuz ilk sanayi tesisinden, un fabrikasından tezgâhlara, oradan da piyasaya sürülen ürünlerimizin ismi SUNAR oldu.
Veren de o, alan da;
Ü rünümüze annemizin adını verdik. Ona göre tüketiniz. Ve şunu da iyi biliniz: Şirketlerimizin ana umdesidir: Kendi tüketmeyeceğiz ürünü üretmeyiz, satmayız, muhataplarımıza önermeyiz. Anamızın ismini biiznillah yere düşürmeyiz; SUNAR`la başladık, Allah`ın lütuf, ikram, ihsan ve keremiyle yeni firmalar, ürünler ve markalar birbirini takip etti. Veren de, alan da Allah; '
Boğaziçi Ü niversitesi İşletme bölümünü birincilikle kazandı.
Ortaokul ve lise tahsil yıllarından itibaren muhterem babasının yanında çıraklık yapmakta olan Hüseyin Nuri Çomu, Boğaziçi Ü niversitesi işletme bölümünü birincilikte kazandı. Bununla birlikte iş hayatında rehberi olan babasının yayında çıraklığa devam etmek istedi. Babasının 'Evladım, çıraklığa yine devam edersin, hele İstanbul`da üniversiteyi oku, altın bileziğini koluna tak, Adana`ya gel, kaldığın yerden devam edersin' sözlerinin akabindeki hayır dualarıyla taşı toprağı altın İstanbul`a Rumelihisarı`na, Şehitlik Dergâhı`na geldi.
Hüseyin Nuri Çomu, İstanbul`da da boş durmadı, tabir caizse gece gündüz derslerine çalıştı. 'Boğaziçi Ü niversitesi yılları çabuk geçti. Sabahlara kadar fotokopi yığınlarını istifledik, cilt yaptık, mühendislere iyi kitaplar sattık.'
Boğaziçi Ü niversitesi`ni bitirince önce tatil, ardından, yüksek lisans yapma düşüncesi içerisinde olan Hüseyin Nuri Çomu`nun, bir Cuma günü mezun olduğu Boğaziçi Ü niversitesi`nden Güney Kampüs`ten Adana`ya giderek fabrikada işbaşı yapması için sadece iki günlük dinlenme süresi olacaktı.
Hüseyin Nuru Çomu: Sevdiğiniz işin çıraklığını yapın.
Hüseyin Nuri Çomu, BÜ mezuniyetinin ardından 500 gün boyunca tabir caizse fabrikada çakılı kaldı, dışarıya çıkmadı, vardiya usulüyle, tesisin tüm departmanlarında iş ve üretim süreçlerinin nasıl gerçekleştirildiğini bihakkın öğrendi. Çünkü, her bir birimin çıraklığını yapma azmindeydi. Çünkü, 'Çıraklık yapmaktan imtina etmemek, tecrübeye her daim hürmet göstermek' Nuri Çomu`nun değerleri arasındaydı. Bu cümleden olarak bordro hazırladı, yükleme düzenleyip fatura kesti, maaş dağıttı, satın alma yaptı, çantayı eline alarak Adana çarşılarında sıcak satış yaptı. Hüseyin Nuri Çomu`nun çıraklık olgusuna dair kanaatleri şöyledir: 'Sevdiğiniz işin çıraklığını yapın, bundan erinmeyin, ama çırak olarak kalmayın. Herhangi bir işin çırağı olarak kalırsanız aldığınız eğitime yazık olur.'
Çukurova`nın sebatkâr çiftçilerinin üretim süreçlerinde neler hissettiklerini anlayarak onlarla daha iyi bir diyalog ve empati kurabilmek için yeri geldiğinde tarlada gündelikçi olarak çalışıp kamyon kasasında mısır küremek kanaatimce Türkiye`de tarladan sofraya mısır yağı üreten tek şirket olan SUNAR`ın bugünlere gelmesini temin eden önemli âmiller arasındadır. Aynı zamanda Adana İlim Yayma Şube Başkanlığı vazifesini de deruhte etmekte olan Hüseyin Nuri Çomu`ya göre 'Başarı, mezun olunan okulla, sahip olunan zekâyla değil çok çalışmakla ve takdir-i ilahi ile gelir.'
Gayret kuldan yardım Allah`tan;
Bittabi kişi çalışır, çabalar, üretir, gayret eder; Ama sonuçolarak çalışma, gayret kuldan tevfik, yardım Allah`tandır. Yine, netice itibarıyla Allah`ın dediği ve dilediği olur. Bazen çok çalışsanız da imtihan mahalli dünyada iş, ticaret, hizmet ve sanayi alanlarındaki gayretleriniz, yatırımlarınız sonuçsuz kalabilir.
'Büyük sözü dinleyiniz, babanızın duasını almadan iş yapmayınız.'
Günümüzde milyarlarca liralık cirosuyla İSO 500 endeksinde her yıl üst sıralara doğru ilerlemekte olan SUNAR`ın Şeref Başkanı Hüseyin Nuri Çomu`nun şu sözlerini lütfen not ediniz: 'Şirketler toplumun içinden çıkar. Toplumdan çıkan şirketlerin sadece kâr amacı olmaz. Şirketler toplumla da ilgilenmelidir. Yaşadığı cemiyete faydası olmayan kurumların günün sonunda kendine de kârı olmaz. Sadaka ve zekât müessesesi dinimizin emri; Sadaka vazife zekât ise emirdir.'
Yazımızın nihayetinde Nuri Çomu`ya ve Suna Çomu`ya rahmet niyaz ederken kapanışı, Hüseyin Nuri Çomu`dan mühim bir tavsiye ile yapalım: 'Büyük sözü dinleyiniz, babanızın duasını almadan iş yapmayınız.'
