Selçuklu ve Osmanlı tarihi boyunca Türkçeden daha çok Arapça kitap yazıldığını ve yazarların çoğunun Türk olduğunu bilmemiz gerekir.
Abbasiler döneminde, Türklerin orduda bulunmaları ve 1055 yılında Abbasi halifesinin çağrısıyla Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey’in Bağdat’a girmesi, 13. yüzyılda Bağdat’ta Türk nüfusunun iyice hissedilmesi nedeni ile Bağdadi’nin yazdığı Arapça yemek kitabının, Türk yemek kültüründen tamamen ayrı olmadığını ve iki kültür arasında bir etkileşimin varlığının göstergesidir.
13. yüzyılda Bağdadi’nin Arapça yemek kitabında yer alan bir çok yemeğin Osmanlı döneminin en önemli hekimi âlimiolan Şirvani’nin yazmalarında görülen yemeklerin aynı isimlerle aynı tariflere rastlanması el yazmalarında bulunan yemeklerin Doğu Anadolu mutfaklarında hala aynı isimlerle yapılması geç 13. yüzyıl ve genç 14.yüzyılda Şirvani’nin Osmanlı mutfağından seçerek yazma kitabına eklediği herise, kabuniye, tuffahiye, köfte, muhallebi, turşular, paluze tarifleri ve pilav çeşitleri Bağdadi’nin kitabında da görülmektedir. 
Bu sonuçla 15. yüzyıl Osmanlı mutfağında Bağdadi’nin 13. yüzyılda yazdığı yazmasındaki yemeklerin bazılarının bilinip yapılması Bağdadi’nin yazmasında yer alan buğday aşı, dane-i pirinç, kadayıf , boraniler, helvalar, kavurmalar, boza, turşular, muhallebi, paça aşı, tutmaç gibi yemeklerin Fatih döneminde saray mutfağında yapıldıklarının görülmesi ve yine Fatih Sultan Mehmet Han’ın menüsünde mutanca, nakabuni, borani tavuk kalyesi, mantı, salma zülbiye ve memuniye gibi yemeklerin Şirvani’nin yazmalarında da bilinen yemek isimleri ile bulunması Şirvanı o kitabı yazdığında İstanbul’un daha fethedilmediği Türk başkentinin Bursa sonrası Edirne olduğu düşünüldüğünde ve Osmanlı dilinin, Osmanlıcaya doğru geliştiği Türkçeye Arapça Farsça kökenli kelimelerin daha yoğun olarak girdiği dönemlerde Bağdadi’nin Arapça yazdığı yemek kitabındaki çoğu yemeklerin Türk yemek kültürüne ait olduğu ve Fatih döneminden önce de doğu Anadolu ve Anadolu’da bilindikleri ve yapıldıkları görülmektedir.
Döneminin bilge hekimi olan, cennet mekân Şirvani’nin yazma eserleri Türk mutfak kültürümüz için çok önemli ve çok değerlidir.
Kaynaklar :
Prof. Dr. Mustafa Argun
Dr. Müjgan Çakır//15. Yüzyıl Osmanlı Mutfağı
