Geçen yıl büyük umutlarla Fransa Cumhurbaşkanlığına seçtirilen Macron, AB`nin reformu konusunda oldukça iddialı açıklamalar yapıyordu. Avrupa`daki bazı kesimler Fransız cumhurbaşkanına AB açısından bir 'kurtarıcı' misyonu yüklemişlerdi. Fransa gibi AB`nin kurucusu olan bir ülkede, yabancı düşmanı ve AB karşıtı Ulusal Cephe (Front National) lideri Marine Le Pen`in cumhurbaşkanı olması, Avrupa için bir felaket anlamına gelecekti. Fransa ve diğer Avrupa ülkelerindeki 'Avrupacılar', cumhurbaşkanı seçilerek Fransa`nın AB`den kopmasını önleyen Macron`un, AB`yi içinde bulunduğu krizlerden kurtaracak lider gözüyle bakılıyordu.
Time dergisi, geçen yıl Fransa Cummhurbaşkanı Emmanuel Macron u kapağına taşımıştı. Macron un fotoğrafının altına 'İşte Avrupa nın yeni lideri' manşeti atan dergi, manşete bir de dipnot ekledi. Dipnotta ise 'Tabii Fransa yı yönetmeyi başarabilirse' yazısı yer alıyordu.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron Avrupa Birliği nin (AB) güvenliğini güçlendirecek yeni öneriler hazırladığını ve AB nin güvenliğinin artık ABD ye emanet edilemeyeceğini söylüyordu. Ne olduysa bundan sonra oldu.
Fransa`da 'Sarı Yeleklilerin' eylemlerinde çıkan olaylar nedeniyle hükümet çok zor durumda. Paris`te dün düzenlenen gösterilerde 133 kişinin yaralandığı, 412 kişinin de gözaltına alındığı açıklandı.
Fransa da akaryakıt fiyatlarına zammı protesto için 'Sarı Yeleklilerin' düzenlediği gösteriler nedeniyle, hükümet olağanüstü hâl ilân edilmesi seçeneğini gözden geçiriyor.
Sarı Yelekliler, üçhaftadır Cumartesi günleri eylem yapıyor. Sarı Yelekliler, akaryakıt fiyatlarına zam yapılmasının yanı sıra vergi indirimi ve asgari ücret ile emekli maaşlarını artırılmasını talep ediyor.
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron u şaşırtan 'Sarı Yelekliler' (Gilets Jaunes) isyanı sürüyor. Talepler ve söylemler tamamen farklı olsa da, partiler üstü ve örgütsüz olmaları nedeniyle isyan kimilerine Tea Parti eylemlerini hatırlattı, kimilerine Arap Baharı nı.
Fransızlar isyan konusunda ünlü bir millet. Biliyorsunuz Dünya tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilen Fransız İhtilali, Avrupa nın siyasi, sosyal ve ekonomik hayatında köklü değişikliklere sebebiyet vermiş önemli bir olaydır.
Hükümet müzakere edecek bir baş, bir örgüt, bir heyet bulamadığı için şaşkın ve çaresiz. Meydanlarda partilere ve sendikalara davet yok, aksine onlara tepkililer.
Parti ve sendika flamaları yok ama farklı kesimlerden insanlar var. Her haliyle kurucu düzenin ezberlerini bozuyor.
Macron bir yandan öfkenin nedenlerini anlamaktan bahsederken, diğer yandan gösteriler için aşırı uçUlusal Birlik Partisi nin lideri Marine Le Pen`i suçluyor.
Basitçe gösterilerin aşırı sağa mal edilmesi, isyanla nasıl başedeceğini bilemeyen iktidarın ne kadar aciz kaldığını gösteriyor.
Özellikle 24 Kasım da Paris in en işlek bulvarı Champs-Elysé e de polisin güçkullanması ve bir grubun araçları yakıp şiddete başvurması provokasyon şüphesine yol açtı.
Le Pen de 'Neden (İçişleri Bakanı Christophe) Castaner bu insanların Champs Elysees e çıkmasına izin verdi. Sorumluluk onda' diyerek suçlamaları kabul etmedi.
Herkes 'Kim bu Sarı Yelekliler?' nereden çıktı bunlar diye merak ediyor. Çünkü homojen değiller. Altında farklı bir dinamizm yatıyor. Fitili ateşleyen ana sebep akaryakıt zammı olsa da katılımcı profili ve öne çıkan hassasiyetler bölgelere ve semtlere göre değişebiliyor.
Kimileri 1789 da vergilere isyan eden köylülerle kıyaslıyor. Çünkü bugün Sarı Yelekliler e kırsal ve taşradan yüksek oranda katılım var.
Kimilerinin aklına, Action Française in kurucusu Charles Maurras ın takipçileri geliyor. Onlar monarşist, anti-semitik ve aşırı milliyetçiydi 6 Şubat 1934 te parlamentoya yürürken şiddet kullanarak dağıtılmışlardı. Sarı Yelekli`lerin talepleri arasında rejim değişikliği olması bu benzetmeyi geçersiz kılıyor.
İktidar kanadı ise Poujadistlere gönderme yapıyor. 1953 te esnaf Pierre Poujade vergi denetçilerinin işyerine girmelerini engelleyerek vergi protestolarını tetiklemiş ve adı bir siyasi harekete dönüşmüştü. O da cumhuriyet karşıtı ve Yahudi düşmanıydı.
Bazıları ise siyah ve Arapların Sarı Yelekliler e katılmamasından hareketle ABD de Başkan Donald Trump ın 'fakir beyaz' sınıftan gelen destekçilerine atfen aşağılayıcı bir ifade olarak kullanılan 'White Trash'a (Beyaz Avam Takımı) göndermesi yapıyor. Bence tam olmasa da bu benzetme dah gerçekçi gibi geliyor.
Göçmen ve yabancı karşıtı unsurlar nedeniyle entelektüel sol Sarı Yeleklilere hayli mesafeli duruyor.
Bazı yerlerde İslamofobik tepkiler ya da göçmen ve yabancı düşmanlığı uçverirken bazı yerlerde özgürlükçü, eşitlikçi, kadın haklarından yana tutumlar öne çıktı.
Bakalım bu Fransız Baharı`nın altından ne çıkacak?
Gün ola, harman ola;