TÜ RKİYE CUMHURİYETİ CUMHURBAŞKANLIĞI STRATEJİ VE BÜ TÇE BAŞKANLIĞI, TEMMUZ2019,
ON BİRİNCİ KALKINMA PLANI (2019-2023)
http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/07/OnbirinciKalkinmaPlani.pdf
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/07/20190723M1-1-1.pdf
Bu yazı serimizle, 11. Kalkınma Planı kültür-sanat alanı başlıklarına ve görüşlerimize yer vereceğiz. Ancak, metin boyunca, Türkçe imla kuralları ve noktalama işaretlerinde sıkıntı devam etmektedir.
Aynı/benzer içerikli cümlelerle, gereksiz bir şekilde madde çoğaltılmasına gidilmiştir.
Bu maddelerin hayata geçmesi için, liyakatli Kültür Bakanı/Bakan Yrd./Genel Müdürler/Daire Başkanları/Uzmanlar/Araştırmacılar gereklidir.
Turizm Bakanlığı birlikteliğinden bir sonuçalmak mümkün değildir.
Maddelerde, sürekli yapılacaktır/geliştirilecektir vb. denilmekte, ama sanatı/kültürü yayan, yaşatan, uygulayan Bakanlık Devlet Sanatçıları`nın özlük hakları konusuna yer verilmemektedir. Bu, ödüllendirme gereklidir. Sanatçıların (3500) ikramiyeleri maaşlara katılmalı, ek göstergeleri 6400`e yükseltilmelidir. TRT`nin yıllar önce yaptığı bu uygulamayı Bakanlık hala hayata geçirememiştir.
Maddelerde belirtilen konularda 'nasıl? Sorusunun' cevabı veya 'açıklaması' hiçyoktur. 'Birileri yapacak ve hayata geçecektir' anlayışı hakimdir. Ama kimler? Hangi liyakatli kişiler? Cevabı olmayan sorulardır.
Bir yıl önce yazmışım. 'Göktan Ay: Bakan Sn. M. Ersoy`un 'İstanbul Eylem Planı' ancak 'eylemci kişilerle' başarılı olur!'
2.3.9. Kültür ve Sanat
a. Amaç
629. Kültürel zenginlik ve çeşitliliğin korunup geliştirilerek gelecek nesillere aktarılması, kültür ve sanat faaliyetlerinin yaygınlaştırılması, millî kültür ve ortak değerler etrafında toplumsal bütünlüğün ve dayanışmanın güçlendirilmesi ile kültürün kalkınmadaki çok boyutlu etkisinin artırılması temel amaçtır. (Katılıyoruz)
b. Politika ve Tedbirler
630. Yurt içi ve yurt dışındaki kültür mirasımız, toplumun kültür, tarih ve estetik bilincini geliştirecek, kültür turizmine katkı sağlayacak ve afet riskini dikkate alacak şekilde korunacak, taşınmaz vakıf kültür varlıklarına vakfiye şartları doğrultusunda işlevsellik kazandırılacaktır. (Katılıyoruz)
630.1. Ü niversitelerde Ulusal Restorasyon Mükemmeliyet Merkezi kurulacaktır.
AY: 'İlgili üniversitelerde' denilmeliydi. İlgili Fakültenin olmadığı bir üniversitede sadece merkez kurmak işlevsel olmaz. Restorasyon 'eski bir yapıda bozulmuş, yıkılmış olan yerleri, bölümleri aslını bozmayacak bir biçimde onarma.', Konservasyon ise 'resim, heykel gibi sanat eserlerinin nesiller boyu özelliklerini kaybetmeyecek şekilde korunması işi' dir. Kısaca bu iki kavram bir arada olmalıydı...Ayrıca, 'mükemmelliyet' vurgusuna ne gerek var? Bu vurgu olmazsa, merkez gerekli çalışmayı 'iyi' yapmayacak mıdır? 'Ulusal Restorasyon ve Konservasyon Merkezi' doğru isimdir.
630.2. Yurt içi ve yurt dışında taşınmaz vakıf kültür varlıklarımızı korumaya yönelik restorasyon ve onarım faaliyetleri nitelik ve nicelik olarak geliştirilecektir. (Katılıyoruz)
630.3. Tarihi kent dokularına yönelik kentsel tasarımlar yapılacak, tarihi kent bölgeleri bu tasarımlara göre bütüncül anlayışla iyileştirilecektir. (Katılıyoruz)
630.4. Yurt içi ve yurt dışındaki taşınmaz kültür mirasımızın korunmasına yönelik olarak yürütülen tespit ve envanter çalışmalarına devam edilecek ve elde edilen veriler dijital ortama aktarılacaktır. (Katılıyoruz)
630.5. Çeşme, imaret, aşevi gibi taşınmaz vakıf kültür varlıklarına vakfiye şartları doğrultusunda işlevsellik kazandırılacaktır. (Katılıyoruz)
630.6. UNESCO koruması altındaki alanlar başta olmak üzere, arkeoloji, edebiyat, tarih, tabiat konulu tematik kültür rotaları belirlenecek ve bunların tanıtımı sağlanacaktır. (Katılıyoruz)
630.7. Kültürümüzün temel unsurları, tarihimizin önemli şahsiyetleri, olayları, masal kahramanları ve kültürel zenginlik unsurlarımız tiyatro, sinema, belgesel, dizi ve çizgi filmlerle anlatılacaktır.
AY: Katılıyoruz. Ancak, çok netameli (gizli bir tehlikesi olduğu sanılan, tekin olmayan) bir konudur. Çok tecrübeli, formasyon eğitimi almış, eğitimci alanı yüksek, sosyal ve yazma yönü kuvvetli kişilere ihtiyaçvardır.
630.8. Çanakkale şehitlikleri ve savaş alanları ihya edilerek Tarihi Alan açık hava müzesine dönüştürülecektir. (Hala dönüştürülmemiş ise, bu ayıbımızdır.)
631. Kültürel altyapı unsurlarının daha verimli ve etkili kullanılabilmesi için mimarisi, işletme ve yönetim modeli işlevsel hale getirilecek farklı etkinliklere imkân veren esnek mekânsal tasarımlar geliştirilecektir.
AY: Katılıyoruz. Ancak, bu konuda yetişmiş insan gücü çok önemlidir. Sanat yönetimi, sanat tasarımı alanında yetişmiş, Yönetim-Endüstri Mühendisleri yetiştirmek gereklidir. 641 ve 641.1 maddeleri aynı paraleldedir.
631.1. Kültür yapılarının şehir yaşamında üçüncü mekân olarak benimsenmesi için ulaşılabilir, yaygın ve cazip yapılar tasarlanacaktır. (Mümkün görülmemektedir.)
632. Kentsel tasarımların, imar planlarının, toplu konutlar ve kamu binalarının peyzaja, şehrin dokusuna, estetiğine ve kimliğine katkı sağlamasına özen gösterilecek ve kentsel dönüşüm uygulamalarının kültürel kimliğe ve yapıya uygunluğu gözetilecektir.
AY: Bu konuda çok geçkalınmıştır. Şehirlerin estetik dokusu, alanların peyzajı, bizzat TOKİ tarafından ve takip eden 'yeşile karşı' müteahhit firmalarınca yok edilmiştir. Bundan sonra nasıl bir kimlik ve ne şekilde yapılacaktır, merak içindeyiz.
632.1. Yerel yönetimler ve ilgili kamu kurumlarının, şehre kimlik katan önemli mekânlara ilişkin markalaştırma uygulamaları teşvik edilip yaygınlaştırılacaktır. (Katılıyoruz)
632.2. Özel müzelerin kurulması teşvik edilerek, çağdaş müzecilik anlayışı içerisinde müzelerin nitelik ve niceliği artırılacaktır.
AY: Katılıyoruz. Ü lkemizin her tarafı doğal müze aslında. Ama, gereken birliktelik/tanıtım/gelişim vb. sağlanamıyor. İstanbul`da bir çok müze (Devlet-Özel) var, ama nüfusun %80`i görmemiş. Haziran 2019`da, Edirnekapı da kara surlarına bitişik olarak inşa edilen Tekfur Sarayı Çini Müzesi hizmete açıldı. İstanbul Modern, Panorama, Miniatürk vb. müzeleri çok iyi çalışıyor. Afyon Kocatepe Ü niversitesi (AKÜ ) Devlet Konservatuvarı İbrahim Alimoğlu Müzik Müzesi muhteşem. http://muzikkoleksiyonu.com/
İstanbul Müzik Müzesi, hala hayata geçirilemedi. Birçok insan, arşivini hediye edecek/satacak müze bulamıyor. İzmir`de müzeyi görünce hayran kalmıştım. http://www.musikidergisi.net/?p=1997
Müzecilik ayrı bir alan, liyakatli kişilerin, işin içinde olması gerek...Bu konuda Veyis Yeğin`in yazısı mutlaka okunmalıdır. http://www.musikidergisi.com/yazar-372-_calgi__muzesi__calgilarimizin_bir_muzesi_yok_ancak_muzesinin_enflasyonu_cok...html
633. Kültür ve sanata erişim ve katılım olanakları artırılacaktır.
AY: Son ören yerlerine ve müzelere yapılan zamlarla, zaten müze/tiyatro/konser vb. gezmeyen/izlemeyen milletimize nasıl imkanlar sunulacaktır. Muğlaktır.
633.1. Kültür ve sanatın bir yaşam alışkanlığı olarak gelişmesi için erken yaşlardan itibaren kültür ve sanat eğitimi verilecektir.
AY: Hep beylik cümleler...Nasıl olacak? Yıllardır elinizi tutan mı vardı? Ne engel oldu size? vb. gibi sorular çok fazladır.Şimdi, yetenekler nasıl tespit edilecek? Caktır&mdash çektir, cümleleri ile yıllarımız boşa geçiyor;
633.2. Okuma kültürünün oluşturulması ve yaygınlaştırılması amacıyla kütüphanecilik hizmetleri geliştirilecek, kütüphaneler bu alandaki yeni teknolojiler ve yönetim yaklaşımlarından da istifade edilerek mekânsal ve işlevsel olarak yeniden yapılandırılacaktır. (Katılıyoruz)
633.3. Gezici kütüphane sayısı artırılacaktır.
AY: Son yıllarda, kitap sayısı verilerek kütüphanelerle övünmektedir. Bir üniversite 'en büyük kütüphaneye sahibiz' diye reklam vermektedir. Sn. Cumhurbaşkanı, 'Külliyede en büyük kütüphaneyi 5 milyon kitapla kuruyoruz' ve 'Rami Kışlası nı (müze, kütüphane, restoranlar, alışveriş mekanları ve 200 dönümlük peyzaj düzenlemesiyle) Türkiye nin en büyük kütüphanelerinden biri haline getiriyoruz' demiştir.
Ancak, önemli olan ziyaretçi/okur sayısıdır. Bizim gördüğümüz, sadece tez zamanlarında doluluk oranının arttığıdır.
633.4. Kültür ve sanat hizmetlerinin sunumunda mahalli idareler, özel sektör ve sivil toplumun rolü güçlendirilecektir.
AY: Bu konuda sorun çoktur. Hala, bir 'kültür merkezi prototipi' çıkarılmamış olup, her Belediye kendine göre merkez inşa etmektedir. Bir salonda nikah, konser, sempozyum yapılmakta, buna Türk işi 'çok yönlü salon' denilmektedir!.. Her Belediye kültür/sanatı farklı algılamakta, ortak bir anlayışta birleşilememektedir. Merkezlerde ismi olmayan, çoğunlukla siyasi kişilere etkinlik verilmekte, bu da diğer kesimlerin merkezlere uğramamasına sebep olmaktadır. Bu uygulama, toplumsal bir kayıptır; Vergilerle yapılan merkez/salonlarda, her tür etkinliğe hizmet verilebilmelidir.
634. Klasik Türk Sanatlarını yaygınlaştırmaya yönelik faaliyetler düzenlenecektir.
AY: Hat, tezhip, halı, cilt, ebru ve ahar gibi geleneksel sanatların yaşamasını sağlamak için MSGSÜ `de bölümler vardır. Birçok dernek/vakıf bu alanda çalışmaktadır. Geliştirilmesi, yaşatılması gereklidir.
634.1. Türk-İslam tarihinin farklı dönemlerine ait kültürel mirasımıza öncelik verilmek suretiyle, kültürel mirasımızın araştırılması, korunması, günümüz toplumuna ve gelecek kuşaklara aktarılması sağlanacaktır.
635. Türkçe`nin doğru ve yetkin bir şekilde kullanılması için örgün eğitim başta olmak üzere, her türlü medya, yasal düzenleme gibi araçlar etkin bir şekilde kullanılacaktır.
AY: En başarısız olunan ve başarısız olunacak maddedir.
Devam edecek; .
