Independent Türkçe'den Lale Elmacıoğlu'nun haberine göre, küresel ısınmanın her geçen gün, her geçen yıl daha da derinden hissediliyor. Prof. Kurnaz’a göre Hindistan, Pakistan, Bangladeş gibi ülkeler en riskli yerler arasında. Türkiye nispeten iyi durumda ama böyle giderse 50 yıl sonra Antalya, Adana ve Hatay’da sıcaklık kaynaklı ölümler yaşanacak. Küresel ısınmanın etkisiyle günlerdir üst üste hava sıcaklığı rekoru kırıldı ve 3 - 6 Temmuz arasını içeren dönem kayıtlara ‘en sıcak hafta’ olarak geçti.
Dünya genelinde 16.6 derecelerde seyretmesi gereken ortalama sıcaklık 17 dereceyi aştı; 5 Temmuz tarihinde ise 17.23 dereceye kadar çıktı. Boğaziçi Üniversitesi İklim Politikaları Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz, 15 Ağustos’a kadar en yüksek dereceler görüleceğini, Türkiye’deki kimi yerlerde sıcaklığın 50 dereceyi geçeceğini dile getirdi.
SICAKLIĞIN ARTMASI NE ANLAMA GELİYOR?
Ortalama sıcaklığın bu denli artmasını “korkunç bir durum” olarak niteleyen Kurnaz, 2024 yılının çok daha kötü olacağı uyarısında bulundu. Sıcaklıkların artmasının ağırlıklı olarak okyanus akıntılarıyla ilişkili olduğunu vurgulayan Kurnaz, Pasifik’teki La Nina’dan El Nino’ya geçişin etkisiyle okyanus sularının ısınacağı uyarısını yaptı.
HANGİ ÜLKELER DAHA ÇOK ETKİLENECEK?
Küresel ısınmanın ağırlıklı olarak hangi bölgeleri etkileyeceği ve iklim krizinin Türkiye’ye yansımalarının nasıl olacağını da sorduğumuz Prof. Dr. Kurnaz, kıta ortasına ve karasal tarafa yakın olunduğu için dünya genelindeki kadar hızlı etkilerin görülmeyeceğini kaydetti. Kurnaz, Güney Amerika ve Afrika kıyılarının yanı sıra İspanya, Birleşik Krallık, Hindistan, Bangladeş ve Avustralya gibi ülkelerin Türkiye’den çok daha hızlı şekilde etkileneceğini ifade etti.
Ancak Kurnaz’a göre dünya genelindeki sıcaklık artışı bu hızla devam ederse 2030 sonrasında bazı Güney Asya ülkelerinde yaşam giderek zorlaşacak: “Hindistan, Pakistan, Bangladeş gibi Güney Asya ülkelerinde 50 derecenin üstündeki sıcaklığın tropik nemle birleşmesi, yüz binlerce kişinin ölümüne neden olabilir. Tıpkı filmlerdeki gibi yolda yürürken düşüp ölenleri görebiliriz.”
TÜRKİYE’DE DURUM NE OLACAK?
Bu yıl Türkiye’ye yaz geç de gelse kavurucu sıcakların etkisi hissediliyor. Şırnak Cizre’de 49.1 ile rekor sıcaklık kaydedildi. Levent Kurnaz’a göre Güneydoğu Anadolu’daki kimi şehirlerde hava sıcaklığının 50 dereceyi geçmesi bekleniyor. Ancak nem olmaması ve halkın sıcak havaya alışkın durumu sayesinde istisnai durumlar dışında ölümcül etkiler görülmüyor. Kurnaz yine de böyle giderse ileride farklı bir tablonun ortaya çıkması ve 50 yıl sonra Antalya, Adana, Hatay gibi kentlerde sıcaklık kaynaklı ölümlerin yaşanacağını düşünüyor.
İKLİM MÜLTECİLERİ NE YAPACAK?
Genellikle iç karışıklık, savaş, kriz ve yoksulluk gibi sebeplerle gündeme gelen mültecilik kavramına, son yıllarda iklim mültecileri de eklendi. Birleşmiş Milletler (BM), “iklim göçü” nedeniyle milyonlarca kişinin ülke değiştirebileceği uyarısı yaptı. Cezayir’de 39.6 dereceyle en düşük sıcaklık rekorunun kırıldığını ve insanların gece bile serinleyemez hale geldiğini aktaran Kurnaz, daha serin bir ortam ve daha iyi yaşam şartı arayışındaki 2 milyara yakın insanın gelecekte iklim mültecisi olacağı uyarısını yaptı. Göç yolları üzerinde bulunan Türkiye’nin insan seliyle karşılaşma riskini değerlendiren Kurnaz, “Çok uzağa gitmeye gerek yok, 2025 bile olabilir. Bir gün sınıra 30 milyon kişi yüklenebilir” şeklinde konuştu.
FOSİL YAKITLARIN İKLİM KRİZİNE ETKİSİ
Dünya genelindeki ısınmanın beklenenden yüksek olmasının temel sebebini ise kömür, petrol ve doğal gaz kullanımına bağlayan Kurnaz, iklim krizinin tarım üzerindeki olumsuz etkilerinin de katlandığını, kuraklık nedeniyle toprağın su ihtiyacının arttığını, rekoltenin ise düştüğünü belirterek, çıkış yolunun “doğru bitki deseni”, “onarıcı tarım” ve “doğru sulama yöntemlerinden” geçtiğini söyledi.
ELEKTRİK TÜKETİMİ REKOR KIRIYOR
Artan sıcaklık, klima ve vantilatör kullanımını artırdığından elektrik kullanımı had safhaya yükseldi. Türkiye’nin en yüksek enerji talebinin, sıcaklığın en yüksek olduğu temmuz ayının son haftasında gerçekleşeceğine dikkat çeken Kurnaz, kesintilerinin yaşanmaması için önlem alınması çağrısı yaptı.