Çağın vebası: DemansBir hastalığının sonucudur. Yaşlılığın değil.
Bunama ya da demans, günlük yaşamın her zamanki gibi sürdürülmesini engelleyen ilerleyici, kronik bir beyin hastalığıdır. Alman doktor Alzheimer tarafından ilk kez bir kadın hastasında teşhis edilen bu hastalığın 1906 yılından beri bilinmesine rağmen hala çaresi bulunamadı.
Demansın en sık görülen nedeni, tüm demans hastaların en an yarısının muzdarip olduğu Alzheimer hastalığıdır. Bununla birlikte, beyni zayıflattığı için demans hastalığına yol açan 200 farklı hastalık vardır.
Alzheimer hastalığının yanı sıra vasküler / kan dolaşımına bağlı demans hastalığı sıklıkla görülürken örneğin Lewy body demans hastalığı, Parkinson`a bağlı demans hastalığı ve frontotemporal demans hastalığı nadir görülür.
Demans bir hastalığının sonucudur... yaşlılığın değil. Demans riski yaşlılıkla birlikte artar ve bir hastalıktan kaynaklanmaktadır. Demansın yaşlılığın doğal bir sonucu olduğu bir efsanedir. Demans hastalığı belirtileri olan hastalıklardan sadece pek azı tedavi edilebilmektedir. Ancak hastalıklardan bazıları önemli veya daha az derecede tedavi edilebilmektedir. Bu nedenle, demansa hangi hastalığın yol açtığı ve tedavi için nasıl bir yol izlenmesi gerektiğinin tesbiti çok önemlidir.
Demans hastalığının belirtileri arasında insanların çoğu unutkanlık ve hafıza sorunlarından muzdariptir ancak diğer zihinsel beceriler de etkilenmektedir. Bunlara örnekler:
- &bull Girişim ve eylem gücü
- &bull Kelimeleri bulma ve cisimleri adlandırma kabiliyeti
- &bull Yol bulma kabiliyeti (yön kestirme yeteneği)
- &bull Hesap yapma kabiliyeti
- &bull Kavrama ve sorun çözme
- &bull Kişilerin adını hatırlama kabiliyeti
Demans hastalığında diğer insanlarla karşılıklı etkileşim de değişebilir. Sosyal beceriler ve duygusal yaşam değişebilir ve kişilik etkilenebilir.
Bu, demans hastası bir kişinin diğer insanlarla karşılıklı etkileşimi kavramada zorluk çekmesi ve başkalarıyla empati kurma yeteneğini kaybetmesi anlamına gelmektedir. Çoğu kez durum bilinci de azalır. Tüm insanlar zaman zaman hafızalarının çalışmaması veya bir olayı ilk bakışta kavrayamama durumu ile karşı karşıya gelebilirler. Ancak sorunlar, demans hastalığı şüphesi için neden ortaya çıkmadan, günlük yaşamı kendi kendine yürütebilmesi için gerekli becerileri etkileyecektir.
Demans hastalıklarının çoğu giderek artarlar ve tedavi edilemezler. Seyir süresi birkaçyıldan birkaçon yıla kadar değişebilir.
Demans hastalığı genellikle kalıtsal değildir. Alzheimer hastalığında hastalık vakalarının sadece % 2-3`ü kalıtsal iken diğer Alzheimer vakalarının nedeni daha çok belirsizdir.
Frontotemporal demans hastalığı, toplam demans hastalıklarının sadece % 5-10`unu teşkil eden ve nadir görülen bir grup hastalığın müşterek adıdır. Frontotemporal demans hastalığının çoğu kalıtsaldır vakaların yaklaşık % 40`ı genetiktir.
Beyinde kan pıhtılaşmasına neden olabilecek vasküler demans hastalığında tedavi, daha fazla kan pıhtısının oluşmasının önlenmesine yöneliktir.
Demans hastalığı hakkında ne kadar çok bilgi sahibi olunursa, hasta ve yakınlarını gelecek için kararlar alma şartları o kadar iyi olur. Örneğin başka bir eve taşınma gerekli olabilir veya vasiyetname yazma arzusu da oluşabilir.
Demans semptomlarına neden olan bazı hastalıklar tedavi edilebilirler. Bu, örneğin metabolizma rahatsızlığı, depresyon, yan etkiler veya yanlış ilaçkullanımı vs. için geçerlidir. Bu nedenle, semptonların nedenlerinin açıklığa kavuşturulması her zaman önemlidir. Daha önce belirtildiği üzere Alzheimer hastalığı tedavi edilemez, ancak semptomları azaltan tedavi hastalığın daha erken safhasında devreye sokulmalıdır. Bu nedenle erken teşhis konulması da önemlidir.
Viagranın kaşifi Dr. İgnarro NO Kalp adlı Nobel ödüllü kitabında vitamin B12 ve folik asit eksikliğine değinmektedir. Folik asit eksikliği homosistein denilen maddenin vücutta fazlalaşmasına yol açtığının tespit edildiğini, bu maddenin fazlalaşmasının sinir hücrelerine zarar vererek demansa (bunama) neden olduğunu iddia etmektedir...
Kuzu ciğeri, en yüksek B12 içeren gıdalar arasındadır. 100 gram pişmiş kuzu ciğeri, günlük olarak önerilen B12`nin yaklaşık 13 katı B12 vitamini içermektedir.
Folik asit 'foliage &ndash yeşillik' kelimesinden türemiştir. Bunun nedeni yeşil yapraklı sebzelerin folik asit yönünden zengin olmasıdır. Örneğin bir kap ıspanak 263 mcg (mikrogram) folik asit içerir. Lahana, şalgam veya marul günlük folik asit ihtiyacını karşılamanıza yeter. Bunun yanısıra Pancar ve turunçgillerde folik asit oranı çok yüksektir.
