Bakanlık, ülke genelindeki taşkın riskini azaltmak ve etkili bir şekilde yönetmek amacıyla havza ölçeğinde taşkın yönetim planları hazırladı. 2016 yılında başlayan çalışmalar sonucunda, 24 havzada taşkın yönetim planları tamamlandı. Ayrıca, Avrupa Birliği IPA-II Programı çerçevesinde Meriç-Ergene Havzası Taşkın Yönetim Planı’nın Hazırlanması Projesi de devam ediyor.
TAŞKIN TAHMİNİ VE ERKEN UYARI MERKEZİ
Bakanlık, muhtemel taşkının zamanı, yeri ve etkilerini 12 ila 72 saat önceden tahmin ederek, gerekli uyarıların yapılması, böylece can ve mal kayıplarının önlenmesi amacıyla Taşkın Tahmini ve Erken Uyarı Merkezi (TATUM) kurdu. TATUM, Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü ve Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) veri setlerini kullanarak, 15 pilot alt havzada hidrolojik ve hidrodinamik modelleme çalışmaları yürütüyor. TATUM’un 2026’ya kadar 6 nehir havzasında yaygınlaştırılması ve 2024-2028 yıllarında 25 nehir havzasında tamamlanması planlanıyor.
SEVİYE GÖZLEM İSTASYONLARI
Bakanlık, taşkın ve rüsubat kontrolüne yönelik yapısal tedbirlere ek olarak Taşkın Erken Uyarı Sistemi (TEUS) Projesi kapsamında da seviye gözlem istasyonları (SGİ) kurulmasına yönelik çalışmalar başlattı. SGİ’ler, özellikle yerleşim yerleri içinden geçen, taşkın riski arz eden akarsular üzerinde kuruluyor ve gerçek zamanlı veri sağlıyor. SGİ’lerden elde edilen su seviyesi verilerinin, riskli bölgelerdeki vatandaşların uyarılması ve gerekli tedbirlerin alınması amacıyla taşkın uyarılarından sorumlu kurumlara aktarılması planlandı. 2024 sonuna kadar 533, 2026 sonuna kadar ise toplam 723 TEUS istasyonu kurulacak.
AKIM TAHMİN VE HAVZA OPTİMİZASYON MODELİ
Bakanlık, barajlarda her gün yenilenen meteorolojik ve hidrolojik tahminlerle özellikle taşkın mevsiminde baraj ve mansap güvenliğini sağlayacak şekilde taşkın riskini azaltan optimum işletme politikalarını oluşturmak için Akım Tahmin ve Havza Optimizasyon Modeli (ATHOM) geliştirdi. ATHOM, Seyhan Havzası için DSİ tarafından tekli ve ardışık su yapılarına gelecek akımın tahmin edilmesi ve buna bağlı olarak depolama tesislerinin su bütçelerinin hazırlanarak saatlik, günlük, aylık ve yıllık bazda işletilmesini sağlayacak bir model olarak kullanıma sunuldu.
