Santa Klaus, hiçşüphe yok ki, İskandinavya ülkelerindeki iyiliksever çocukların koruyucusu ve sevindiricisi olan Noel Baba efsanesi ile Myra`lı Aziz Nicholaos`ın kişiliklerinin birleştirilmesiyle, yarı kutsal ve çok popüler bir efsane doğmuştur. Bu tipin kökünün İskandinavya ülkelerinin çok eski inançlarından alındığı, Noel Baba`nın geyikler tarafından çekilen bir kızakla dolaşmasından anlaşılır. Halbuki gerçek Myra`lı Aziz Nicholaos`ın yaşadığı yerler hiçkar yağmayan Akdeniz kıyılarıdır. Bütün dünyada 'Noel Baba' adıyla tanınan, Avrupa ülkelerinde çoğunlukla Santa Klaus olarak bilinen Aziz Nicholaos, Anadolu`da yaşamıştır.
Aziz Nicholaos`ın hayatı hakkında, azizlerin birçoğunda olduğu gibi fazla bir şey bilinmez. Sonraları pek çok efsane ile hayatı süslenmiştir. Tahıl ticareti yapan bir ailenin çocuğu olduğu bilinir. Azizden bahseden en eski kaynaklar olan, VI. yüzyıla ait 'Vita Sionitae' ile 'Vita de Stratelatis' adlı eserler de kesin bir ölüm tarihi vermezler. Bu kaynaklarda sadece Azizin doğum yerinin, Likya`nın en büyük limanı Patara olduğu kaydedilmiştir. Hıristiyanlığın ilk yıllarında Havari Paulos`un, Patara`da kaldıktan sonra yoluna devam etmesi, Patara`ya İncil`de adı geçen kentlerden biri olma özelliğini kazandırmıştır. Bu bölümde Havari Paulos`un arkadaşı Luke ile üçüncü seyahatleri sonunda, Miletos`tan Kudüs`e dönerken Patara`da kaldıkları ve buradan muhtemelen daha büyük bir gemiye binerek seyahatlerine devam ettikleri anlatılır.
Aziz Nicholaos, tüccarın evine üçkese dolusu para atarak, kızları kötü yola düşmekten kurtarır. Bu hikâyeden çocukların Santa Klaus gününde hediye almalarının sebebi olduğu gibi Avrupa`da rehinecilerin, dükkânlarına üçaltıntop asma geleneğinin de kaynağı olduğuna inanılır. Aziz`in resminin ikonalar da üçaltıntop ile tasvir edilmesinin sebebi de bu hikâyeye dayandırılır.
Myra`da Aziz Nikolaos Kilisesi ilk olarak 6. yüzyılda Aziz Nikolaos`ın ölümü üzerine yapılmıştır. Günümüzdeki kilise temel olarak 8. yüzyıldan itibaren inşa edilmiştir 11. yüzyılın ikinci yarısında bir manastır ilave edilmiştir. 1863 yılında Rus Çarı II. Aleksandr binayı ve çevresindeki bölgeyi Osmanlı Devleti`nden satın aldı ve restorasyon çalışmalarına başladı fakat daha sonra Osmanlı Devleti bölgeyi ve kiliseyi geri alıp Ruslara sadece restorasyon yapma izni vermiştir. Restorasyon çalışmaları kilisenin aslını bozacak kadar kötü yapılmıştır ve 1876`da bugün de görülebilen çan kulesi ilave edilmiştir. 1963 yılında kilisenin doğu ve batı kısımları toprak altından çıkartıldı. 1968 yılında Aziz Nikolaos`ın 1087 yılında tahrip edilen lahiti ortaya çıkarıldı.
Lykia Birliği`nin metropolisi olan Myra M.S. II. yüzyılda büyük bir gelişme göstermiş, burada Lykialı zengin kişilerin yardımları ile birçok yapı yapılmıştır. Örneğin Oinoandalı Licinius Langus 10.000 dinar vererek tiyatro ve portikoyu yaptırmıştır. Ayrıca Rhodiapolisli ve Kyeanaili Iason`un da Myra`nın imarı için çok yardım ettigini kitabelerden anlıyoruz. Aziz Nicholaos`ın Myra`da başpiskoposluk yaptığı II. Theodosion (408 &ndash 450) zamanında Myra`nın Lykia Bölgesi`nin başşehri olduğu bilinmektedir. Şehir, VII. yüzyıldan başlayarak IX. yüzyıla kadar devamlı Arap akınlarına uğramış, 809 yılında Harun El Reşit`in komutanlarından birisi Myra`yı zapt etmiştir. 1034 tarihinde Arapların yaptığı deniz hücumlarında St. Nicholaos Kilisesi yıkılmıştır. Arap akınlarının verdiği huzursuzluk, Myros Çayı`nın sık sık taşması, bu taşma nedeniyle gelen toprakla bazı yapıların dolması ve bu arada meydana gelen depremler şehrin terk edilmesine neden olmuştur.
Tiyatronun üzerindeki dağda bulunan akropolde fazla bir şey kalmamıştır. 1842`de Myra`yı ziyaret eden ve akropole çıkan Spratt burada küçük taşlardan başka bir şey kalmadığını görmüştür. Roma Devri`nden kalma şehir surlarında yer yer Hellenistik Devir`den kalma ve hatta M.Ö. V. yüzyıla ait olan duvar kalıntıları bulunmaktadır. Tiyatronun yakınında şehre doğru giderken, yolun sonunda hamam veya bazilika olabilecek geçdevir kalıntıları görülmektedir.
Myra`nın su ihtiyacı Demre deresinin aktığı vadi kenarındaki kaya yüzüne açılan kanallarla karşılanmaktaydı. Bugün de bu kanalları görmek mümkündür. Myra`nın diğer yapıları bugün toprak altında olup gün ışığına kavuşacakları zamanı beklemektedirler. Myra`ya gelirken yol üzerindeki Karabucak mevkiinde, günümüze kadar iyi korunmuş Roma Devri mezar anıtı dikkati çeker.
Çay ağzındaki Myra`nın limanı olan Andriake`nin üzerinde kehanet merkezi olmasıyla ünlü Sura antik kenti Sura`dan birkaçkm uzaklıktaki Gürses`te ise Trebenda antik kenti yer alır. Myra`nın görkemli tiyatrosu oldukça sağlam olarak günümüze kadar gelebilmiştir. Arkasındaki dik dağın yamacında kurulan tiyatronun caveası büyük ölçüde kayalara oyulmuştur. Tiyatro daha sonraları arena olarak da kullanılmış, bu nedenle bazı düzenlemeler yapılmıştır.
Kaya mezarlarıyla ünlü Myra`da mezarlar hemen tiyatronun üzerinde ve doğu taraftaki nehir nekropolü denilen yerde olmak üzere iki yerde toplanmıştır.
Şehrin içinden geçen Demre Çayı (Myros) deniz ticaretini geliştirmesini sağlamasının yanında korsanların kolayca baskın yapmalarına imkan tanımıştır. Bu saldırılara Myralılar limanları Andriake`de, nehrin ağzına bir zincir gererek bu baskınları durdurmaya çalışmışlardır. M.Ö. 42`de Sezar`ı öldüren Brutus asker toplamak için Lykia`ya gelmiş, Xanthos`u aldıktan sonra komutan Lentulus`u para toplamak için Myra`ya göndermiştir. Myralılar buna karşı çıkmışlar ve kendilerini müdafaa etmeye çalışmışlarsa da komutan nehrin ağzına gerilen zincirleri kırarak şehre girmiştir. M.S. 18`de Tiberius`un evlatlığı olan Germanicus ve karısı Agrippina burayı ziyaret etmişler ve Myralılar limanları olan Andriake`ye onların heykellerini dikerek kendilerine olan saygılarını göstermişlerdir. M.S. 60`da ise St. Paul Roma`ya giderken Myra`da gemi değiştirir. Eski kaynaklar Myra ile Limyra arasında gemi seferlerinin yapıldığını kaydederler.
