Bir grup arkeologlar, Kudüs'te bulunan bir yığın antik seramik çatı kiremitlerinin Hanuka tarihiyle bağlantılı olabileceğini ileri sürdü.
HANUKA BAYRAMI NEDİR
Hanuka veya Işıklar Bayramı Seleukos İmparatorluğu'nun elindeki Kudüs'ün (Yeruşalim) M.Ö. 200'lerde Yahudiler tarafından geri alınmasına ithafen 2200 yıldır kutlanan bir Yahudi bayramıdır.
KİREMİT PARÇALARI HANUKA İLE İLİŞKİLENDİRİLDİ
İsrail Eski Eserler İdaresi'nin (IAA) keşfi duyuran bir Facebook gönderisine göre, arkeologlar, Kudüs'ün Eski Şehri surlarının dışında bulunan alanda yapılan kazılar sırasında yaptılar.
Kudüs'te yapılan kazılar sırasında bulunan çatı kiremit parçalarından ikisi.
Helenistik dönemdeki M.Ö. 2. yüzyıla tarihlenen 16 kiremit parçası, bölgede şimdiye kadar bulunan en eski çatı kiremitleri olduğu iddia edildi. İsrailli yetkililere göre, bölgeye, Hanuka hikayesinde anlatılan Yunan Helenistik kralının hükümdarlığı sırasında getirildi.
HANUKA HİKAYESİ
Söz konusu hikayeye göre, Antiochus IV Epiphanes Kudüs'ü işgal etti, tapınağı kirletti ve Yahudilerin dinlerini uygulamalarını engelledi. Sonrasında Maccabean İsyanı ortaya çıktı. Adı geçen isyanın yıldönümü, Yahudiler tarafından Hanuka Bayramı olarak kutlanıyor.
7-15 Aralık 2023 tarihleri arası Hanuka Bayram günleridir.
Live Science’in konuyla ilgili haberine göre, kazıda yer alan IAA'dan kıdemli arkeolog ve araştırmacı Filip Vukosavović, yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı:
“Şimdiye kadar, Seleukos Rumlarının Kudüs'teki varlığına dair çok az maddi kanıta sahiptik. Davut Şehri'nde keşfedilen yeni çatı kiremitleri, bölgedeki Seleukos Yunan varlığına dair somut kalıntılar sağlıyor ve bizi Hanuka hikayesine bağlıyor. Yaklaşık 2.200 yıl önce Seleukos hükümdarı IV. Antiochus'la 'yüz yüze' karşılaşmak çok heyecan verici. Hanuka olaylarından yıllar sonra.”
KEŞFE DAİR DELİLLERİ ANLATTILAR
Paylaşıma göre Yunan kralı, işgalin bir parçası olarak, o zamanlar yabancı inşaat malzemeleri olarak kabul edilen seramik karoları kullanarak bir kale inşa etti, çünkü kırılganlıkları onları elementlere karşı duyarlı hale getiriyordu. Söz konusu paylaşımda şu ifadelerde yer aldı:
“Bu dönemde bölgemizde çinilerin çok nadir bulunması ve yerel inşaat geleneklerine yabancı olması, o ünlü kalenin içindeki bir kulenin veya bir yapının çatı kısımlarında kiremit kullanma tekniğinin Yunan kontrolündeki bölgelerden yabancılar tarafından getirildiğini gösteriyor.”