Türkiye'de durum nasıl?
Türkiye'de de yüksek tansiyon sıklığı dünya ortalamasının üstünde seyrediyor[^1^][1]. Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Yıldız, her üç kişiden birinin yüksek tansiyon hastası olduğunu ve bu oranın giderek arttığını belirtti. Prof. Dr. Yıldız, "En gelişmiş, sağlık hizmetinin en iyi olduğu ülkelerde dahi üç kişiden birini etkiliyor. Kötü olansa bu oran giderek artıyor. Dünya genelinde hipertansiyon hastalarının sayısı 1990-2019 arasında ikiye katlandı" dedi.
Yüksek tansiyonun nedenleri neler?
Yüksek tansiyonun birçok nedeni olabilir ancak en yaygın olanları şunlardır:
- Stresli yaşam tarzı: İş stresi, sosyal baskılar, düzensiz beslenme ve hareketsizlik gibi faktörler kan basıncını yükseltiyor.
- Obezite ve kötü beslenme: Yüksek tuz, şeker ve yağ içeren beslenme ve fazla kilolar hipertansiyona yol açıyor.
- Fiziksel aktivitenin azalması: Oturarak çalışmak, teknoloji kullanmak ve ulaşım kolaylığı gibi nedenlerle egzersiz yapmamak hipertansiyon riskini artırıyor.
- Sigara ve alkol: Sigara içmek ve aşırı alkol almak kan damarlarını daraltarak kan basıncını yükseltiyor.
- Yaşlanma: Yaş ilerledikçe kan damarlarının esnekliği azalır ve kan basıncı yükselir.
Yüksek tansiyon nasıl önlenir ve tedavi edilir?
Yüksek tansiyon önemli bir sağlık sorunudur ve tedavi edilmezse felç, kalp krizi, kalp yetmezliği ve böbrek hasarı gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, yüksek tansiyonun basit ve düşük maliyetli ilaç rejimleriyle etkili bir şekilde kontrol edilebileceğini söyledi. Ancak bunun için hastaların farkındalık düzeyinin artması ve sağlık hizmetlerine erişimin kolaylaşması gerektiğini vurguladı.
Yüksek tansiyonun önlenmesi ve tedavisinde yaşam tarzı değişiklikleri de önemlidir. Bunlar şunlardır:
- Düzenli kan basıncı ölçümü: Kan basıncınızı düzenli olarak ölçtürün ve değerlerinizi takip edin. Büyük tansiyonunuz 140 mmHg, küçük tansiyonunuz 90 mmHg'nin üzerindeyse doktorunuza başvurun.
- Sağlıklı beslenme: Tuz, şeker ve yağ tüketiminizi azaltın. Sebze, meyve, tam tahıl, kurubaklagil, yağsız et ve süt ürünleri gibi sağlıklı gıdaları tercih edin.
- Fiziksel aktivite: Haftada en az 150 dakika orta şiddette egzersiz yapın. Yürüyüş, bisiklet, yüzme gibi aktiviteler kan basıncınızı düşürmeye yardımcı olur.
- Kilo kontrolü: Fazla kilolarınız varsa vermek için çaba gösterin. Vücut kitle indeksinizin 18.5-24.9 arasında olmasını hedefleyin.
- Sigara ve alkol: Sigarayı bırakın ve alkol tüketimini sınırlandırın. Günde bir kadehten fazla alkol almayın.
- Stres yönetimi: Stresli durumlardan kaçının veya stresle başa çıkmanın yollarını öğrenin. Meditasyon, yoga, nefes egzersizleri, hobiler gibi yöntemler stresi azaltmaya yardımcı olabilir.
