Tainiaro olarak bilinen bölge, Finlandiya'nın Laponya bölgesinde, Kuzey Kutup Dairesi'nin yaklaşık 80 kilometre güneyinde bulunuyor. Araştırmacılar, buranın, büyük bir avcı-toplayıcı mezarlığı için "imkansız" bir yer olduğuna inanıyordu. Ancak yapılan araştırmalar, bu düşüncenin yanlış olduğunu gösterdi.
Yaklaşık 6.500 yıl öncesine tarihlenen büyük bir Taş Devri mezarlığı olabileceğine dair güçlü kanıtlar bulunduğunu belirten araştırmacılar, eğer bu hipotez doğruysa, Kuzey Avrupa'da bu döneme ait en büyük sit alanlarından birine ışık tutmuş olacaklar.
Tainiaro'nun buluntularıyla ilgili birçok soru cevapsız kalmış durumda. Ancak Kuzey Kutup Dairesi yakınlarında bu ölçekte bir mezarlığın olması oldukça şaşırtıcı. Bu keşif, bölgedeki zorlu çevre koşullarına rağmen büyük ölçekli ve karmaşık toplumların varlığına dair inancı artırıyor.
Oulu Üniversitesi'nden arkeolog ve çalışmanın yazarı Aki Hakonen, "Asıl önemli olanın kültürel bağlam olduğuna inanıyorum. Kuzeye doğru gittikçe daha az ilginç şeyler bulmayı umuyoruz ama kuzey aslında birçok sürprizi barındırıyor. Tainiaro da bunlardan sadece biri" şeklinde açıklamalarda bulundu.
Hakonen ayrıca, "Arkeolojinin kuzeyi bir çevre olarak değil, kendi başına önemli bir merkez olarak görmesi durumunda, insanlık geçmişine dair çok daha kapsamlı bir anlayış elde edebileceğimizi" belirtti.
Tainiaro bölgesine dair ilk izler, 1959'da kum çıkaran yerel işçilerin bir dizi taş eserle karşılaşmasıyla ortaya çıktı ve bunları yetkililere bildirmeleriyle gelişti. Ancak bölgedeki ilk kazılar, Finlandiya Miras Ajansı tarafından 1984 yılına kadar gerçekleştirilmedi. Daha sonraki kazılar 1980'lerin sonları ve 1990'ların başlarında yapıldı ancak alanın yalnızca küçük bir kısmı araştırıldı ve bu da bulguların analizinin tamamlanmaması ve bilimsel makalelerde eksikliklerle sonuçlandı.
Tainiaro'da insan kalıntıları bulunmamakla birlikte, önceki kazılar araştırmacıların yerdeki yaklaşık 40 antik çukuru geçici olarak mezar olarak yorumlamasına yol açtı ve bu da Fin arkeolojisi açısından belirsizlik yarattı.
Araştırmacılar, Tainiaro'da kazılan 44 çukurun, Kuzey Avrupa'nın diğer bölgelerindeki bilinen Taş Devri mezarlarına benzer bir formda olduğunu düşünüyorlar. Bu durum, sitenin bu döneme ait bir mezarlık olarak yorumlanmasını destekliyor.
Ancak alanın yalnızca beşte biri kazıldığı için toplam mezar sayısının tahmini olarak 200'e ulaşabileceğini düşünüyorlar. Eğer bir mezarda birden fazla kişi defnedilmişse, toplam kişi sayısı daha da yüksek olabilir.
Hakonen, "Tüm saha çizimlerini dijitalleştirdikten ve kazılan alanların tam haritasını çıkardıktan sonra, yaklaşık 40 mezar yerine çok daha fazla mezar olduğunu gördük" dedi.
