Bankalar, mevduat faizlerindeki değişikliklerle birlikte Türk Lirası cinsinden yapılan mevduat hesaplarına olan ilgiyi hızlandırdı. Dünya gazetesi yazarı Naki Bakır, son yazısında artan mevduat faizlerine dikkat çeken bir analiz kaleme aldı.
Bakır, bankalar arasındaki rekabetin artmasıyla birlikte Türk Lirası cinsinden yapılan mevduat hesaplarında faiz artış yarışına girildiğini belirtti. Merkez Bankası'nın duyurduğu verilere göre, bankaların Türk Lirası mevduat hesaplarına sunduğu en yüksek faiz oranı, 1 aydan uzun ve 6 aya kadar olan vadelerde %65'e kadar ulaştı. Son altı ay içerisinde ekonomi yönetiminin politika faizini kademeli olarak yükseltmesinin ardından mevduat ve kredi faizlerinde hızlı bir artış gözlemlendi. Bununla birlikte, Merkez Bankası'nın Kur Korumalı Mevduatın (KKM) tasfiyesi yönündeki direktiflerinin ardından klasik Türk Lirası mevduat hesaplarına yönelik bankaların kaynak toplama yarışı daha da şiddetlendi.
Bankaların sunduğu yıllık faiz oranlarına bakıldığında özellikle 1 aydan uzun ve 6 aya kadar olan vadelerde %50 seviyesinde sektör ortalamasının üzerine çıkan bankaların bulunduğu görüldü. Merkez Bankası'nın haftalık verilerine göre son üç ay içinde mevduat faizlerinde dramatik bir artış yaşandı. Ağustos sonunda %25,06 olan bir aya kadar vadeli Türk Lirası mevduat faizi, 1 Aralık itibarıyla %40,77'ye yükseldi. Aynı dönemde üç aya kadar vade için faiz %30,76'dan %49,33'e, altı aya kadar vade için %23,82'den %48,877'ye, bir yıla kadar vade için %20,13'ten %45,12'ye, bir yıldan uzun vadelerde ise %19,80'den %37,20'ye çıktı.
Ancak bu oranlar, Türkiye'de faaliyet gösteren 55 bankanın uyguladığı faizlerin ortalamasını yansıtmaktadır. Merkez Bankası'nın açıkladığı 'bankalarca mevduata fiilen uygulanan azami faiz oranı' verileri ise sektör ortalamasının üzerinde faiz veren bankaların olduğunu gösteriyor.
Ekim ayı itibarıyla bir aya kadar vadelerde %50, bir aydan uzun ve altı aydan kısa vadelerde %65, altı aydan uzun ve bir yıla kadar vadelerde %60, bir yıl ve daha uzun vadelerde %57 gibi faiz oranları sunan bankalar mevcut.
Bankalarca uygulanan en yüksek faiz oranlarıyla ilgili verilere göre son bir yılda bir aya kadar vade için faiz %20 puan, üç aya kadar vade için %33,5 puan, altı aya kadar vade için %34,5 puan, bir yıla kadar vade için %32 puan, bir yıl ve üzeri vade için ise %27 puan artış gösterdi.
Bu yüksek faiz oranlarıyla birlikte, mevduat hesaplarının getirisi de önemli bir seviyeye ulaştı. Örneğin, bir milyon TL ile açılan bir mevduat hesabının üç aydaki net getirisi 152 bin 260 lira olabiliyor. Bu hesap aynı faiz oranı ve vadeyle bir yıl boyunca üç kez çevrildiğinde birikimli net getiri 762 bin 796 liraya ulaştı.
Bankaların faiz politikalarındaki değişiklikler kredi faizlerini de etkilerken, taşıt kredisi faizlerinde son üç haftada önemli bir düşüş yaşandı. Ancak ihtiyaç kredilerine uygulanan faizlerde artış gözlendi. Konut kredilerinin sektör ortalaması %42,56 iken, ticari kredilerde %52,82 düzeyinde gerçekleşti.
