Zeytin ve zeytinyağı, Akdeniz mutfağının ve kültürünün önemli bir parçasıdır. Bu lezzetli ve sağlıklı meyve ve yağın insan sağlığına birçok faydası vardır.
Zeytin, Akdeniz iklimine uygun bir ağaçtır ve yüzlerce çeşidi vardır. Yaklaşık 8 bin yıldan beri Akdeniz çevresindeki medeniyetler tarafından yetiştirilmektedir. Zeytin ağacı uzun ömürlü, sağlam ve estetik bir ağaçtır. Odunu mutfak eşyaları, oyma malzemeleri ve mobilyalarda kullanılır. Yaprağı da değerli olmakla birlikte, esas itibarıyla kullanılan kısmı meyvesidir.
Zeytinin meyvesi hem sofralık hem de yağlık olarak tüketilir. Dünyada üretilen zeytinlerin yüzde 90’ı yağ üretiminde kullanılmaktadır. Zeytinyağı, yemeklere lezzet ve sağlık katar. Ayrıca sabun, şampuan ve duş jelleri gibi kozmetik ürünlerde de kullanılır.
Zeytin, geçmişte aydınlatma amaçlı sıvı yakıt olarak da kullanılmıştır. Türkler, Anadolu’da zeytin ve zeytinyağı ile tanışmış, üretimini öğrenerek çeşitlendirmiş ve zeytini kültürlerine dâhil etmişlerdir. Türkiye, dünyada zeytin ve zeytinyağı üretiminde üst sıralarda yer almaktadır.
ZEYTİNİN İÇİNDE YOK YOK!
Zeytin, protein, yağ, karbonhidrat, lif, vitamin ve mineraller açısından zengin bir meyvedir. Zeytinin içeriği, çeşidine, olgunluk derecesine ve işlenme biçimine göre değişiklik gösterebilir. Zeytinin yağ oranı yüzde 15 ila 35 arasında değişir.
Zeytinin yağında, omega-3 ve omega-6 gibi çoklu doymamış yağ asitleri, E vitamini, fitosteroller, fenolik bileşikler, klorofil ve karotenoidler gibi antioksidanlar bulunur. Zeytinin yağında bulunan bu maddeler, vücudu ultraviyole ışınlarına karşı korur, kolesterol seviyesini düzenler, kan basıncını kontrol eder, kalp ve damar sağlığını korur, iltihaplanmayı önler, bağışıklık sistemini güçlendirir, sindirimi kolaylaştırır, cilt ve saç sağlığını destekler, yaşlanmayı geciktirir ve bazı kanser türlerine karşı koruyucu etki gösterir.
Zeytinin etli kısmında ise protein, karbonhidrat, lif, A, C, E, K vitaminleri, demir, kalsiyum, fosfor, kükürt, klor, magnezyum, potasyum, sodyum, manganez, bakır, çinko, iyot ve selenyum gibi mineraller bulunur. Zeytinin etli kısmında bulunan bu maddeler, vücudun enerji ihtiyacını karşılar, kas ve kemik sağlığını destekler, kan yapımına katkıda bulunur, sinir sisteminin çalışmasını düzenler, göz sağlığını korur, bağırsak hareketlerini artırır, kabızlığı önler, kan şekerini dengeler, enfeksiyonlara karşı direnci artırır ve antioksidan etki gösterir.
Zeytinin yaprağında ise uçucu yağlar, organik asitler, tanen, rezin, oleuropein, rutin, kafeik asit, luteolin, apigenin gibi fenolik bileşikler bulunur. Zeytin yaprağının çayı, tansiyonu düşürür, kan şekerini kontrol eder, iltihaplanmayı azaltır, enfeksiyonlara karşı savaşır, bağışıklık sistemini güçlendirir, sindirimi kolaylaştırır ve antioksidan etki gösterir.
ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞININ NEYE FAYDASI YOK Kİ!
Zeytin ve zeytinyağı, içerdiği besin öğeleri ve biyoaktif bileşikler sayesinde insan sağlığına birçok fayda sağlar.
Zeytin ve zeytinyağı tüketimi, özellikle kalp ve damar hastalıkları, diyabet, obezite, kanser, Alzheimer, Parkinson, depresyon, artrit, osteoporoz, ülser, gastrit, safra kesesi taşı, böbrek taşı, karaciğer yağlanması, saç dökülmesi, egzama, sedef, akne, mantar enfeksiyonları, göz hastalıkları, astım, bronşit, grip, soğuk algınlığı, enfeksiyon hastalıkları, romatizma, gut, siyatik, migren, baş ağrısı, uykusuzluk, stres, yorgunluk, anemi, menopoz, sivilce, selülit, varis, hemoroid gibi birçok sağlık sorununun önlenmesi veya tedavisine yardımcı olur.
Aynı zamanda vücudun genel sağlığını ve yaşam kalitesini artıran zeytin ve zeytinyağı, Akdeniz diyetinin temelini oluşturur. Akdeniz diyeti, dünyanın en sağlıklı beslenme modellerinden biri olarak kabul edilir. Akdeniz diyeti, zeytin ve zeytinyağının yanı sıra sebze, meyve, kuruyemiş, baklagil, tahıl, balık, peynir, yoğurt, şarap gibi gıdaları içerir. Akdeniz diyeti, sağlıklı bir kilo, uzun bir ömür, iyi bir ruh hali ve düşük hastalık riski sağlar.
