Türkiye`de 2019 yılında plastik torba ücretli olurken, sigara paketleri de tek tip ve tek renge bürünecek. Bu durumdan çok memnunum. Gerçi plastik poşetlerin paralı olması biraz cebimizi etkileyecek. Bizim evde marketten aldığımız alışveriş poşetleri asla çöpe atılmıyordu. Bir tarafa kaldırılıp artık kullanılmayacak hale gelinceye kadar iş görüyordu. Sonrada dönüşüm kutusuna.
Türkiye de bazı firmalar ücretli alışveriş poşeti uygulamasına geçmeye başladı. Ancak ülke genelindeki uygulamanın yönetmelik doğrultusunda 1 Ocak tan itibaren başlaması planlanıyor.
Yasa uyarınca plastik alışveriş poşetleri tüketiciye en az 25 kuruştan satılacak. Plastik poşetleri ücretsiz veren işyerleri, satış alanının her metrekaresi için 10 lira idari para cezasına çarptırılacak.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından kurulacak komisyon her yıl bu ücreti yeniden belirleyecek.
Yasa ile naylon alışveriş poşetleri, lastik, akü, piller ve araçbataryaları, madeni, bitkisel yağ, elektrikli ve elektronik eşyaları piyasaya süren veya ithal edenlerden 'geri kazanım katılım payı' alınması öngörülüyor.
Yasa uyarınca, çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla bakanlığın belirleyeceği ambalajlar için depozito uygulaması 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren zorunlu olacak.
Depozito kapsamındaki ambalajlı ürünlerin satış noktaları, depozito uygulaması toplama sistemine katılım sağlayacak.
Depozito uygulanmadan yıllık piyasaya sürülen ambalaj için, piyasaya sürenlere ton başına 100 lira, plastik poşetleri ücretsiz verdiği tespit edilen satış noktalarına depo alanı hariçkapalı satış alanının her metrekaresi için 10 lira idari para cezası verilecek.
Yasa ile çevreyi kirletenlere yönelik cezalar da artırıldı. Buna göre egzoz gazı emisyon ölçümü yaptırmayan motorlu taşıt sahiplerine 1.250 lira ceza verilecek.
Aynı araç, yönetmeliklerle belirlenen standartlara aykırı emisyona neden oluyorsa ceza 2 bin 500 liraya çıkacak.
Öngörülen yasaklara ve sınırlamalara aykırı olarak petrol ve petrol türevleri tahliyesi veya deşarjı yapan tankerlerle katı atık bırakan veya evsel atık su deşarjı yapan diğer deniz araçlarına uygulanan idari para cezaları da artırıldı.
Yeni imar planlarında topografya ve arazi eğimi uygun olan yerlerde bisiklet yolları ve bisiklet park istasyonları zorunlu olacak.
Arazi eğimi uygun olmayan yerlerde ise yaya yolları yapılacak.
Tütün kullanımı, dünyadaki en büyük önlenebilir kanser nedeni olarak ifade ediliyor. Dünya Sağlık Örgütü, tütünün yılda yaklaşık 6 milyon insanı öldürdüğünü ve 600 binden fazla sigara içmeyen sigara içicisinin de tütün dumanına maruz kaldığını tahmin ediyor. Tütün kullanımı yılda 1,4 trilyon dolar harcanıyor. Dünyadaki 1 milyar sigara içmenin yaklaşık yüzde 80 i düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşıyor.
2011 yılında ilk defa Avustralya`da hayata geçirilen daha sonra İngiltere, İrlanda, Fransa ve Macaristan gibi çok sayıda ülkede uygulamaya yönelik adımların atıldığı sigarada tek tip paket uygulaması yeni yılda Türkiye`de uygulanmaya başlıyor.
Tek tip paket uygulanan ülkelerde genellikle yeşilin bir tonu olan Pantone 448C rengi kullanılıyor. Binlerce sigara içen kişinin katıldığı bir anketle belirlenen renk dünyanın en çirkin rengi olarak da kabul ediliyor.
Düzenlemeyle sigara paketleri tek tip olacak ve paket üzerinde logo kullanımı tarih olacak. Paket üzerinde kullanılan uyarıcı resim ve yazının da alanı yüzde 85`e çıkarılacak. Satış alanlarında sigaralar görünen alanlardan kaldırılarak tezgah altında kapalı dolaplarda muhafaza edilecek.
Yeni düzenlemeyle sigara kullanımı yasağı sinema salonlarında gösterilen filmler ve reklamlar ile tiyatro salonlarında sergilenen eserlerde ve internet ile topluma açık sosyal medya ve benzeri ortamlar için de uygulanmaya başlayacak.
Sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen yerlerde uygulanan sigara satış yasağının kapsamına üniversite kampüs alanları içinde bulunan işletmelerde de dâhil edildi. Böylelikle düzenleme yürürlüğe girdiğinde hiçbir şekilde öğrencilerin eğitim gördükleri alanların içinde sigara satışı gerçekleştirilemeyecek.
Türkiye de üretilen veya ithal edilen tütün ürünlerinin markanın yazım şekli, yazı karakteri, punto boyutu, paket üzerindeki konumu, paketlerin rengi, paket üzerinde yer verilen uyarı mesajları, diğer zorunlu yazı, ibare, şekiller dahil olmak üzere aynı şekilde tek tip olarak tasarlanarak, düz ve standart paket biçiminde satışa sunulacak.
Artık paketlerde marka sadece bir yüzeyde yer alacak ve bu yüzeyin yüzde 5`ini aşamayacak. Paketlerde logo, simge veya andırıcı her hangi bir işaret olmayacak. Renk, şekil, ebatlar ve kapalı dolapların şekli Sağlık Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı`nın görüşü alınarak belirlenecek.
