Özel televizyonlar nasıl yasal bir boşluktan yayına başladıysa vakıf üniversiteleri de aynı yaklaşımla açıldı. YÖK Başkanıİhsan Doğramacı`nın kendi vakfının bir girişimi olan Bilkent`in, uzun yıllar boyunca devlet üniversitesinden farkı anlaşılamadı. Halkımız da zaten Bilkent`i vakıf veya özel değil paralıüniversite olarak görüyordu. O yüzden de üniversitelerde özelleşme ancak 90`lıyıllarda fark edildi ve günümüzde sayıları 80`e yaklaştı. İstanbul`da ise neredeyse vakıf üniversitesi sayısı 50`ye ulaştı.
Kalite standardı açısından birbirine hiç benzemeyen bu üniversiteleri nasıl nitelendireceğiz? Kuruluş tüzüklerine baktığımızda hepsi vakıf üniversitesi ama vatandaşa sorduğumuzda neredeyse tamamı özel üniversite. Yani ticari amaçlarla kurulmuşve ücretli eğitimin verildiği üniversitelerden bahsediyoruz. Dünyada ve Türkiye`de kuruluşamacı olarak üniversite eğitiminin yaygınlaşması, fakir öğrencilerin de burs alarak eğitimlerini sürdürmesi ve kalitenin rekabet ile yükseltilmesinin amaçlandığıvakıf üniversiteleri bu hedefi yakaladımı?
Türkiye`deki üniversitelerin patronu YÖK`ün yaklaşık 10 yıl aradan sonra yayınladığı vakıf üniversiteleri raporuna göz attığımızda tablo hiç de içaçıcı değil. Gerek mali gerekse bilimsel açıdan vakıf üniversiteleri yerlerde sürünüyor. Holdingler, dini yapılar ve kamu vakıflarıtarafından kurulan üniversitelerin neredeyse tamamı sınıfı geçememiş. YÖK`ün bir kitap olarak da yayınladığı raporda vakıf üniversitelerinin burs kriterine de uymadıkları gözleniyor. Büyük çoğunluğu kağıt üstünde yüzde 10 burs zorunluluğunu yerine getirirken pek çoğu pazarlıkla eğitim ücretinde yapılan indirimleri de burs kontenjanında gösteriyor.
Bilkent, Koç, Sabancı, Bezm-i Alem, Başkent ve Atılım Ü niversitesi dışındaki pek çok üniversite gerek bilimsel yayınları gerekse fiziki yapısıyla uluslararası standartların çok altında kalıyor. Tıp, DişHekimliği ve bazımühendislik fakülteleri sayesinde üniversite sınavında yüksek puanla öğrenci tercih eden vakıf üniversitelerinin fakülte puanlarında da ortalama bir standart bulunmuyor. Kimi vakıf üniversiteleri ilk bin ile tıp fakültesine öğrenci alırken 20 bin ile tıp fakültesine öğrenci kabul eden üniversite dahi bulunuyor. Zaten YÖK de bu tehlikeyi gördüğü için geçtiğimiz yıl tıp, diş hekimliği ve hukuk fakülteleri için baraj puan sistemine geçmişti.
Vatandaşiçin özel işletme, devlet için vakıf teşebbüsü öğrenci için ise patron okulu olarak görülen üniversitelerin önümüzdeki süreçte bilimsel niteliğini ve fiziksel donanımını artırmalarını ümit etmekten başka yapacak bir şey yok gibi görünüyor.
Uygunsuz`bir Murakami romanı
Son yıllarda Nobel Edebiyat Ödülüiçin ismi en çok geçen romancılardan biri Japon yazar Murakami ama henüz bu mutluluğu tadamadı. Yaşar Kemal`in en fazla Nobel alamayan romancı`rekoruna ortak olması beklenen Murakami, fantastik öğeler barındıran kitaplarıyla tüm dünyada beğeniyle takip ediliyor. Türkiye`de de Sahilde Kafka, 1Q84 ve İmkansızın Şarkısıgibi romanlarıyla çok okunan ve çok konuşulan Japon yazarın son romanı Killing Commendatore, üstelik de ülkesindeki mahkeme tarafından müstehcen bulundu ve +18 ibaresiyle satışa sunulmasına karar verildi.
Uzakdoğu`nun en büyük kitap fuarıolan Hong Kong Kitap Fuarı`na da katılamayacak olan yazarın önceki romanlarında da cinsellik içeren bölümler hep tartışmaya yol açmıştı. Mahkemenin toplum ahlakına aykırı`bulduğu romanın nasıl bir satış rakamı yakalayacağı ise merak uyandırdı. Yazarın bu yasağıbir reklam unsuru olarak kullanıp özellikle Batılı okurlarının daha fazla ilgisini çekebileceği yorumlarıda yapılıyor.
Murakami`nin, eşinden ayrılmış genç bir ressamın yaşadıklarını anlattığı son romanı Killing Commendatore`un kendi ülkesinde böyle bir yasaklamayla karşılaşması Nobel Edebiyat Ödülü değerlendirmelerini de etkileyebilir. Pek çok eleştirmene göre ödülü çoktan hak eden Murakami`nin bu krizi ödül konusunda da fırsata çevirebileceği düşünülüyor.
GÜ ZEL
Ayasofya`nın güzel kapısı`
İnsanlık mirası Ayasofya sadece muhteşem mimarisi ve efsanelere konu olan tarihiyle değil aynı zamanda küçük küçük hikayeleriyle de dikkatimizi çekiyor. İşte her ziyaret sırasında yeni bir detayın keşfedildiği Ayasofya`da bu defa güzel kapı`dan söz edeceğiz. Kültür İstanbul hesabının hatırlattığı bu kapı, İstanbul`a Tarsus`tan getirilmiş.
Ayasofya`da yere gömülü haldeki sabit kalmışbu bronz kapı, bir pagan tapınağından sökülmüş. Güzel kapıolarak bilinen bu muhteşem eseri getirtip taktıran ise İmparator Theophilos;
ÇİRKİN
Tarihi mezarlara kıymayın efendiler
Kendisi de bir kültür araştırmacısı ve turizmci Mehmet Dilbaz, yok olan, zarar gören kültürel mirasa dikkat çekmeye devam ediyor. Büyük bir özveriyle İstanbul`un tarihi yapılarını korumayı kendine görev edinen Dilbaz, son olarak Adadolukavağı`ndaki tarihi bir caminin avlusunda yaşanan tarih kıyımını gözler önüne seriyor.
Ali Reis Camisinin haziresindeki mezar taşlarının adeta yıldırım düşmüş gibi parçalandığını, gelişi güzel atıldığını belirten Dilbaz, 'Keşke Anadolukavağı, Türkiye sınırlarında olsaydı, en azından bir yetkili kırılmış mezar taşlarını toplardı değil mi!'diye de soruyor. Dilbaz`ın serzenişine İstanbul Büyükşehir Belediyesi Beyaz Masa birimi hemen yanıt vermiş ve üzücü olayın takip edildiğini aktarmış.
Neden ölüyoruz?
Fütürist girişimci Alphan Manas`ın paylaştığıbir araştırmaya göre dünyadaki ölüm nedenleri çok ilginç sonuçlar veriyor. Her yıl 725 bin kişinin sivrisinek ısırmasından hayatını kaybettiği dünyamızda, yaklaşık bin kişi de timsahlar tarafından öldürülüyor. İşte yıllık ölüm rakamları.
Sivrisinek 725.000
İnsan 475.000
Yılan 50.000
Köpek 25.000
Çeçe sineği, salyangoz 10.000
Timsah 1.000
Aslan, fil 100
Kurt, köpek balığı 10
