Bizim Türkiye yüzyılımız parlarken Körfez’deki dostlarımıza da ışıltımız ulaşıyor.
Ülkemizde az bilinen ama daha ileride çok sevilecek Umman.
Umman Sultanlığı, Arap Yarımadası’nın güneydoğu kıyısında.
Hürmüz Boğazı’ndan Yemen'e kadar uzanan kıyılarının uzunluğu 1700 km.
Kuzeybatıda Birleşik Arap Emirlikleri, batıda Suudi Arabistan, güneybatıdaysa Yemen’le sınır komşusu.
Güneyde ve doğuda Hint Okyanusu, kuzeydoğuda ise Basra Körfezi ile çevrili.
% 82 civarındaki arazi çöllerden oluşmakta. Al Hajr Dağları ile Al Qara Dağları ülkenin en yüksek dağları.
Uzun Süreçlerde biz hep dost olduk.
19. yüzyılın sonlarında Umman artan borçlar nedeniyle İngilizler’den aldığı finansal yardımlar neticesinde İngiliz etkisi altında kaldı.
1932 yılında Said bin Taimur (şimdiki sultanın babası) yönetimi devraldı.
1970’lerdeki Dhofari Ayaklanması, Sultan Said egemenliğinin oğlu Qaboos bin Said al-Said ‘a geçmesi ile sın buldu.
Umman için 1967 yılında başlayan petrol ihracatı, kalkınma yatırımlarını sağladı.
İsyanlar bastırılıldı.
Ülke içinde bütünlük yeniden sağlandı ve beş yıllık kalkınma planı ülkeyi ayağa kaldırdı.
Monarşi ile yönetilen Umman Sultanlığı’nda Devlet Başkanlığı görevini Sultan Qaboos bin Said al-Said yürütmekte.
Umman büyümeyi hedefledi ve başardı.
1970 yılında kansız bir darbe ile iktidara geçen Sultan Qaboos bin Said, zaman içinde yürüttüğü akılcı ve barışcı politikalarla Umman’ı hem Arap Devletleri Ligi’nin hem de uluslararası toplumun saygın bir üyesi yaptı.
Umman bizim gözde ülkelerimizden olacak.
Siyaseten de çizgisi net.
Günlük politika ve işlerin yürütülmesini sorumlu Bakanlar sağlamakta. Yasamadan çok danışma niteliğine sahip Umman Konseyi, Şura Meclisi ve Devlet Meclisi adıyla anılan iki ayrı kanattan oluşmakta.
Sultanlık, idari açıdan Muskat, Dhofar ve Musandam olarak adlandırılan üç ana eyalet ile Al Batinah, Adh Dhahirah, Ad Dakhliyah, Ash Sharqiyah ve Al Wusta olarak adlandırılan beş bölgeden oluşmakta..
Biraz daha geçmişe gidelim.
16. yüzyılda Osmanlı donanması Portekiz kuvvetlerinin saldırıları karşısındaki Umman güçlerine yardım ve destek sağlamıştı.
1552'de Piri Reis Muskat ve Al Jalali Kalesi'nin Portekiz işgalinden kurtarılmasında önemli rol oynamıştıı.
1775'te Basra Körfezi'nin İran tarafından işgali sırasında da Umman Donanması Osmanlı İmparatorluğu'nun yardımına geldi.
Diplomatik ilişkiler Büyükelçilik düzeyinde 18 Haziran 1973 tarihinde kuruldu.
Karşılıklı yarar ile ortak çıkarlar var.
Ekonom ve Ticaret
Umman’da, çoğunluğu müteahhitlik ve mühendislik sektöründe olmak üzere 30’dan fazla Türk şirketi mevcut.
Parlamentolararası İlişkiler
Türkiye Büyük Millet Meclisi ile Umman Şura Meclisi arasındaki temaslar iki ülkenin kapsamlı işbirliğine parlamentolararası boyut kazandırmakta.
İnsanlık tarihinin en eski yerleşim yerlerinden biri olan Körfez ülkesi Umman düşük gelir vergisi ve sermaye ve kar transferine kısıtlama olmamasıyla yabancı yatırımcıları cezbediyor.
Kazan kazan için ilerlemek ve döviz kazanıp kazandırmak mümkün.
Evet, Türkiye ve Umman, bölgelerinde iki istikrarlı ülke olarak yüksek hedeflere beraber yürüyecek.
Umman ismi önümüzdeki senelerde daha da duyulacak…
