Okuma deneyimlerini zenginleştiren bazı etkinlikler

Bu etkinlikler, kişilerin kitapları sadece okumakla kalmayıp, aynı zamanda onları anlamalarına, yorumlamalarına ve kendi birikimlerini kullanarak canlandırmalarına imkân tanır. Kitapları canlandırma yöntemleri ise, bir eserin karakterlerini, olaylarını veya temalarını farklı yollarla ifade etme ve yaşatma teknikleridir. 

Bu canlandırma işini abartmadan, zorlaştırmadan yapmak devamlılığı açısından önemlidir. Karakterin birkaç cümlesini ezberleyip çeşitli duygularla söylemek bile yeterli olacaktır.  Bu yöntemler, kişilerin metinle daha derin bir bağ kurmalarını sağlar. Kalıcı olur, unutulmaz olur. Kendimizden bir şeyleri sergileme fırsatı olur. Özgüveni artırır, iç huzura katkısı olur. Yazar C.S. Lewis, “Bir kitap, başka bir dünyaya açılan kapıdır.” diyerek kitapların sunduğu olanakları vurgular.

Bu farklı ve yararlı okuma etkinlikleri arasında rol yapma, dramatizasyon, resim yapma, yazılı eser oluşturma, eleştiri yazma, benzer isim ve kapak çalışmaları, birkaç cümlelik özgün özetleme cümleleri gibi çeşitli etkinlikler bulunur. 

Örneğin, bir grup insan, Mustafa Kutlu’nun “Yokuşa Akan Sular” adlı eserinden bir sahneyi canlandırabilir. ” Yokuşa Akan Sular, insanın içsel yolculuğunu ve inanç mücadelesini sade bir dille anlatıyor.” 

Her insan bir karakteri, bir cümleyi üstlenerek sahnede veya herhangi bir ortamda seslendirebilir ve bu süreçte karakterin duygularını, düşüncelerini ve motivasyonlarını keşfedebilir. Bu tür etkinlikler, katılanların veya bu işi tek başına da olsa yapabilenlerin empati kurmalarını ve karakter derinliğini anlamalarını sağlar. Yokuşa Akan Sular adlı eserden alınan aşağıdaki cümleleri önce ağlamaklı bir ses tonuyla ardından şaşkınlık ifade edecek şekilde söylemeyi deneyebilirsiniz. 

Kitaptan örnek cümleler:
“Yokuş, her zaman çıkması zor bir yerdir.” (ağlamaklı-şaşkınlık)
“Adımlarım ağırlaşırken, düşüncelerim daha da derinleşiyordu.” (merhamet- kızgınlık)
“Her yeni gün, yeni bir mücadele demekti.” (mutluluk-alay)

Emin Keven’in “ Bal Arısı Ortaokulu” adlı eserinden seçecekleri bölümleri canlandırarak, karakterlerin içsel çatışmalarını ve güncel öğrenci sorunlarını ele alabilirler. Bu tür etkinlikler, okuyucuların farklı bakış açılarını anlamalarına ve empati kurmalarına olanak tanır.

Okumayı ve kitabı seven bir yazar, “Bir kitabı sevmek, onu yaşamaktır.” diyerek bu etkinliklerin önemini vurgular. Yani bu cümleleri birkaç defa söylemek, farklı duygularla söylemeye çalışmak sözün tesirini ve kalıcılığını olumlu anlamda etkileyecektir. 

Kitapları canlandırma ya da farklı şekillerde ifade etme yöntemleri, kişilerin farklılıklarını serbest bırakmalarına olanak tanır. Örneğin, Sezai Karakoç’un “Masal” adlı şiirinden bir bölüm seçilip, katılanlar veya okuyanlar bu bölümün ruhunu yansıtan yeni bir şiir yazabilirler.

Şairden örnek mısralar:
 (…) “Kemiklerim değişecek toz ve toprak olacak belki /Fakat değişmeyecek ruhum” (…) 
Okuyuculardan benzer mısralar:
“Değişecek dünya ancak değişmeyecek bizim lale motiflerimiz, güle olan sevdamız!”
“Değişir zaman ancak değişmeyen değerlerim var benim. Ana gibi, dil ve din gibi…”
Bu, okuyanların hem metni anlama becerisini geliştirecek hem de kendi hayallerini, birikimlerini ortaya koymasına yardımcı olacaktır. 

“Eğitim Şakaya Gelmez”, Emin Keven’in eğitim sistemine ve öğretmenlik mesleğine dair eleştirilerini içeren bir eserdir. Yazar, eğitimdeki sorunları ve zorlukları mizahi bir dille ele alarak, öğretmenlerin karşılaştığı güçlükleri gözler önüne serer. Kitap, eğitimde ciddiyetin önemini vurgularken, aynı zamanda öğretmenlerin motivasyonunu artıracak öneriler sunar. Keven, bireylerin gelişiminde eğitimin rolünü sorgularken, toplumsal değerlerin de önemine dikkat çeker. Sonuç olarak, eser, eğitim camiasına yönelik düşündürücü ve eğlenceli bir bakış açısı sunar. Bu eserden de birkaç bölüm veya bazı cümleler okuyucular tarafından okunur ve yapılan eleştiriler olumlu-olumsuz ifade edilir.

Kitaptan örnek cümleler ve bunların yorumlanması:

Evet, “eğitim şakaya gelmez” çünkü eğitimin meyvesi öyle hemen “ha deyince!” sofraya gelmez, kolayca gelemez.
Hiçkimse konfor alanından çıkmak istemiyor ancak herkes padişahız kızına talip. Olmaz! Bu mümkün değil!
Her şeyi hazır sunarak çok iyi yaptığımızı hesap ediyoruz. Hesap ortada! Eğitim Şakaya Gelmez!” vesselam.

Ayrıca, Nurettin Topçu’nun “Var Olmak-Ahlak” adlı eserindeki düşünceleri tartışarak, okuyanlar varoluşsal temaları ele alabilir ve bu temalar üzerinden bir drama çalışması gerçekleştirebilirler. Bu tür etkinlikler hem eğlenceli hem de öğretici bir deneyim sunar.

Ahlak kitabından birkaç alıntı cümle:
“İyi bil ki kötü ahlaklı güzel yüz para etmez.”
“Aile yüksek ahlak okuludur.”
“Asıl gaye ölüm ötesi mutluluktur.”

Farklı yazarların eserleri üzerinden farklı, ilginç, bazen sıradan okuma etkinlikleri düzenlemek, okuyanların hayal gücünü artırır. Örneğin, Adem Keven’in “Kalemin Âhı” adlı eserinden alıntılar yaparak, kişiler bu alıntılar üzerinden bir tartışma yapabilirler. Bu süreç, kitabı okuyanların metnin duygusal derinliğini anlamalarına yardımcı olur. 

Kitaptan örnek cümleler:
“Ölümsüz satırların şahidi mürekkep!”
“Kalem gönle, kalbe tercümandı.”
“Devirden devire nasıl gelirdi mısralar?”

Son olarak, William Faulkner, “Bir kitabın en büyük değeri, onun içindeki düşüncelerdir.” diyerek, kitapların düşünsel derinliğine dikkat çeker. Farklı ve faydalı aynı zamanda farkındalık oluşturan bu okuma etkinlikleri, okuyucuların düşüncelerini ifade etmelerine ve metinle olan ilişkilerini derinleştirmelerine yardımcı olur. Bu etkinlikler, yalnızca bilgi edinmeyi değil, aynı zamanda sosyal etkileşimi ve iş birliğini de teşvik eder. Eğlenceli ve öğretici bir okuma deneyimi, katılımcılara hem bilgi kazandırır hem de güzel anılar biriktirmelerini sağlar.

Verilen örnekler okuma deneyimlerinizi zenginleştirecektir. 

Okudukça karıncanın hissettiklerini, yaprağın öylece dalından düşmediğini fark edeceksiniz. Etrafınızda olup biten ne varsa bugün baktığınız açıdan değil de çok daha farklı açılardan bakmanızı sağlayacak okuma etkinliklerini denemelisiniz, denemeliyiz.

Bu ve buna benzer okuma deneyimleri kelime denizinde kaybolmak, ruhun en derin köşelerine yolculuk yapmak gibi olabilir. Okuma eylemi derinleştikçe hayal gücünüzün kanatlarını açıp uçtuğunu görebilirsiniz. 

Siz derinlere, farkı okuma etkinlik ve gruplarına daldıkça okuduğunuz kitabın sayfaları arasında, zaman durur ve sonsuzluk başlar. Sonsuzluğun içinde bir hiç olduğunuzu fark edersiniz. 

Okuyup bildikçe ne kadar az bildiğinizi-bildiğimizi anlarsınız, anlarız. Okumanın ve bilmenin zirvesi de bir “hiç” olduğunuzu-olduğumuzu anlayabilme yeteneği olsa gerek. 

O yeteneği kazananlara, ne mutlu!