Okullar öğrencilerin günlük olarak en fazla vakitlerini geçirdikleri yerlerdir. Bu bakımdan çok vakit geçirilen yerlerde öğrencinin hayatının şekillenmesinde önemli rol oynamaktadır. Okul öğrenci için hem sosyalleştikleri hem de bilgi aldıkları bir kurum olarak geleceğin şekillenmesinde de önemli işlevi vardır. Okulun gerek açıktan ve gerekse örtük işlevi sayesinde öğrenci ve öğretmenlerin birbirleriyle kaynaşması için yeni bir takım yöntemlere de ihtiyaç vardır. Öğrencilerin hoşça vakit geçirmeleri için günümüz koşullarına göre yeniden gözden geçirilmesi gerekir. Okullar öğrencinin öğrenmesini ne nispette kolay hale gelirse okul öğrenci için cazip hale gelir. Aksi takdir öğrenci okulu gitmek istemeyebilir. Okullar eve ve evlerde okula dönüştüğü zaman daha iyi bir eğitim öğretim gerçekleştirme imkanımız ortaya çıkacaktır.
Bu duygu ve düşünceler içinde 2023-2024 eğitim ve öğretim yılı 11 Eylül 2023 Pazartesi günü başladı. Başta tüm çocuklarımız olmak üzere öğretmen ve velilere hayırlı ve uğurlu olmasını diliyorum. Milli Eğitim Bakanlığının verilerine göre bu yıl Okul öncesi, İlkokul, Ortaokul ve Lise kademelerinde 20 milyondan fazla öğrenci ve bir milyondan fazla öğretmen ders başı yaptı. Dünyada birçok ülkenin nüfusundan bile fazla olan bu sayı gerçekten çok büyük ve ülke nüfusumuzun yaklaşık yüzde 25’ni oluşturmaktadır. Hal böyle olunca, okulların açılması ülkemizde yaşayan herkesi direkt olarak ilgilendireceği için kaçınılmaz olarak birinci gündem maddesi olacaktır. Öğretmen, bir toplumun geleceği olan, ülkeyi daha ileri noktalara götürecek olan bireyleri yetiştiren, çocukları hayata hazırlayan kişidir. Öğretmene toplumun şekillenmesinde, geleceğin oluşturulmasında önemli görevler düşmektedir. Bu önemli görev öğretmenin daha yeterli ve birçok niteliğe sahip olmasını gerekli kılmaktadır. Öğretmen, mesleğinin getirdiği özellikler itibariyle toplumu önemli derecede etkileyen, toplumsal yükümlülüğü son derece yüksek olan bir insandır.
Öğretim yöntemleri
Milli Eğitim Bakanlığı’nın, öğretmenlerin yeni yayınları takip etmede, hizmet içi eğitimde, yabancı dil öğretiminde, gelişen ve değişen teknolojinin kullanılması konusunda öğretmenlere gereken desteği vermekte yetersiz kalmaktadır. Bu konu iyi planlama ve finansal yatırım yapmakla da doğrudan ilgilidir. On dakikada bilgisayar yoluyla atama yapmak ne pedagojik ne psikolojik bakımdan doğru değildir. Geleceğimizi emanet ettiğimiz yavrularımızı yetiştiren öğretmenlerin ataması için çok ciddi kriterler konularak seçici davranılmalı ve öğretmenler atanmadan önce mülakattan (sözlü) geçirilmelidir. Aksi taktirde geleceğimize güvenle bakamayız.
Öğretim stratejileri boyutunda çağdaş bir öğretmen, öğreteceği konunun özelliklerine göre öğretim yöntem ve tekniklerini kullanabilmeli, eğitim ortamını daha verimli hale getirmek için kendine özgü taktikler geliştirebilmeli ve bilgi iletişim teknolojisinden yararlanabilmelidir. Çağdaş bir öğretmen, öğrencilerine bilimsel yöntemi öğretmeli ve onları, karşılaştıkları problemleri bilimsel yolla çözebilecek duruma getirebilmelidir. Sınıf içi etkinliklerde çağdaş bir öğretmen öğrencileri ile sağlıklı iletişim kurabilmeli, öğrenme ortamını öğrencilerin ve konuların özelliklerine uygun hale getirebilmeli, öğrencilerin derse aktif katılımını sağlayabilmelidir. Ayrıca, ders sırasında etkili ve akıcı bir konuşmaya sahip olmalı, zamanı, tahtaya ve eğitim öğretim araç-gereçlerini verimli ve etkili bir biçimde kullanabilmeli, jest, mimik ve vücut hareketlerinde ölçülü olabilmelidir. Ayrıca, öğrenci ve velilerle ilgili özel bilgileri gizli tutmalıdır.
Öğretmen profili
21. yüzyılın ihtiyaç duyduğu çağdaş öğretmen, sosyal ve çevresel boyutla ilgili olarak, okuldaki sosyal, kültürel ve sportif etkinliklerin hazırlanmasında etkin rol almalı, okul ile diğer kurumlar arasında koordinasyonu sağlamalı ve eğitim sistemindeki aksaklıkları belirlenerek çözüm yolları önerebilmelidir. Bilgi toplumunun ihtiyacını karşılayacak öğretmen sosyal duyarlılığa sahip olmalı, yeniliklere, gelişmeye ve eleştiriye açık olmalıdır. Çağdaş öğretmen serbest zamanını verimli bir biçimde değerlendirebilmeli, sürekli okuma alışkanlığına sahip olmalı, kültürel değerlerimizi koruyup geliştirebilecek ve güncel sorunları ulusal ve uluslar arası boyutta algılayabilecek bilince sahip olmalıdır. Bunların yayında, çağdaş bir öğretmen mesleğini ve çocukları sevmelidir. 21. yüzyılda Türk eğitim sisteminin ihtiyaç duyduğu çağdaş öğretmen, çevresindekileri etkileyebilmeli, yönlendirip, ikna edebilmeli ama fikir ve ideolojilerin esiri olmamalıdır.
Bir toplumun neredeyse tamamını doğrudan etkileyen örgün eğitimin başlaması elbette ki bir takım tartışmaları da beraberinde getirecektir. Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, yeni eğitim-öğretim yılında; devamsızlığın daha titizlikle takip edileceği, liselerde başarısız öğrencilere sınıf tekrarının yeniden getirileceği ve örgün eğitim yaşında olan öğrencilerin
‘Açık Lise’ programlarına geçmelerine sınırlama yapılacağı belirtti. Bu planların ne kadar uygulanır, ne getirir ve götürür bunu ilerleyen zaman diliminde görüşeceğiz. Eğitim her şeyden önce bir ciddiyet ve disiplin işi olduğunu unutmamak gerekir. Bu işin uygulamasını yapacak olan öğretmenlerdir. Çağdaş öğretmen; alçakgönüllü, cesaretli, genel kültür sahibi, insan sevgisine sahip ve iyi bir eğitim almış olmalıdır. Öğretmen, kişisel sorunlarını derse yansıtmamalı, hiddet ve şiddet gibi unsurlardan uzak durmalı, öğrencilerine bir psikolog gibi yaklaşmalı, güzel konuşmalı, toplumda saygın olmalı, iyi bir eğitim almalı ve bilgisayarı iyi kullanabilmelidir. Hâsılı çağdaş bir öğretmen çağın getirdiği yenilik ve gelişmeleri takip ederek, çocuklarımızı bedensel ve zihinsel yönden geleceğimizi hazırlama müktesebatına sahip olmalıdır.