Bahar olur, yaz geçer, uçsuz bucaksız bostanlarda, reyhanın göz alıcı güzelliği yıl boyunca canlılığını korur.
Yaz mevsimi ile bahçelerden sofralara kokusu, rengi ile ziyafet sunar mor reyhan. Koklandığında uyku veren, kalbi kuvvetlendireceğine inanılan reyhanın kokusu insanı kendinden alır. Rivayet odur ki, reyhan çiçeğinin yapraklarına ellerini süren farklı kişilerin algıladığı koku farklıdır. Reyhan, teninizin kokusu, temizliğiyle birleşip özgün bir koku sunar.
Mor reyhan, çiçeklerin gösteriş ve birbiri ile yarışına karşın olabildiğince zarif, masum, sadeliği ile göz doldurur, kokusu ile ruha şifa olur. Birçok ülkede “güzel koku” anlamına gelir süs çiçeği olarak da kullanılır. Ortaçağ’da tütsü olarak kullanıldığında kötü ruhları uzaklaştırdığına inanılmıştır. Yunanlılar, bolluk ve bereket sembolü görmüş, Romalılar ise kötü talihten, kötülükten korunmak için evlerinin bahçesinden reyhan bitkisini eksik etmezlermiş.
Klâsik Türk Edebiyatı’nda güzel ve tesirli kokusu, şekli tibariyle sevgilinin saçı, zülfü, perçemi için kullanılmıştır. Reyhan kelimesi cinas yoluyla hayran kelimesini de oluşturur. Koyu renginden dolayı ah dumanı reyhana benzetilir. Yemeklerde kullanıldığı gibi bazen başa da takılır.
Mevlânâ’nın, Mesnevi-i Şerif’inde, dokuz farklı beyitte reyhan, ilahi bilgi, ilahi sır, ruhun sıfatlarının tecellisini sembolize etmiştir. Gözleri kapalı olarak bir âlem görür, elsiz, avuçsuz güller, reyhanlar devşirirdim. Ten midesi, insanı samanlığa çeker. Gönül midesi reyhanlığa.
Peygamber Efendimiz (sav) “Hasan ve Hüseyin dünyanın iki güzel kokulu reyhan çiçeğidir.” Hadis-i Şerifleri torun sevgisinin en güzel anlatımıdır.
Evliya Çelebi, Seyahatnamesi’nde Malatya’dan bahsederken, “Suyu ve havası gayet latiftir. Denizde ve karada dolaşan seyyahların beyanına göre, havası Tebriz’in iç çekici havasına benzemektedir. Belki daha da üstündür.” Der. Kendisine has havası, suyunun tesirinden olsa gerek, Türkiye’de mor reyhan üretiminde Malatya ilinin Arapgir ilçesi liderdir. Bitki çeşitliliği kategorisinde Coğrafi İşaret Belgesi alan ilk ürün Arapgir Mor Reyhanı’dır.
Salatalarımızın rengi, kokusu, çorbalarımızın, şerbetlerin tadı, şifa kaynağı, cennet bitkisi mor reyhan girdiği yeri güzelleştirirken sıcak yaz günlerinde bizlere sunduğu ferahlığın tadını çıkaralım.
Niyeti şifa olsun…
