Haritalar incelenirken keşfedildi! Marmara’da, depremlerin batırdığı gizemli bir kayıp ada ve esrarengiz bir kale...

İstanbul, adalarıyla ünlü bir şehir. Prens Adaları olarak bilinen dokuz ada, hem tarihi hem de doğal güzellikleriyle ziyaretçilerini büyülüyor. Ama bu adaların arasında bir de kayıp bir ada var. Bu ada, bin yıl önce yaşanan büyük bir deprem sonucu denizin dibine gömüldü. Bu ada, Vardonisi. Bunun yanı sıra, Marmara Denizi’nde Yalova’nın Altınova ilçesine yakın bir bölgede, Bizans İmparatorluğu’nun önemli kalelerinden biri olan Kibatos Kalesi’nin de kalıntıları bulundu. Kale, depremler sonucu su altında kalmış ve 2019 yılında keşfedilmişti. Kale, hem Bizans hem de Osmanlı tarihinde önemli bir rol oynamıştı.

İSTANBUL’UN GİZLİ ADASI: VARDONİSİ Haber7'de yer alan habere göre; Vardonisi, aslında iki adacıktan oluşuyor. Bu adacıklar Manastır Kayalıkları, Bostancı Çöken Ada ve Höreke olarak da biliniyor. Vardonisi’nin en ilginç yanı ise üzerinde bulunan manastır. Bu manastır, Bizans döneminde önemli bir rol oynamış. Çünkü bu manastırda, iki kez Patrik olan Photios yaşamış.

Photios, ilk olarak kardeşinin İmparatoriçe Theodora’nın kız kardeşiyle evlenmesi sayesinde saraya girmiş ve Patrik olmuş. Ama sonra görevden alınarak Vardonisi’ye sürgüne gönderilmiş. Yerine de eski Patrik Ignatios gelmiş. Ignatios ölünce, Photios tekrar Patrik olmuş. Ama 11 yıl sonra yine azledilmiş ve hayatının geri kalanını Vardonisi’de geçirmiş.

VARDONİSİ’NİN KAYBOLUŞU Vordonisi, 1010 yılında İstanbul’u sarsan büyük bir depremle sular altında kaldı. Bu deprem, diğer adalarda yaşayanların da korkusunu artırdı. Çünkü Vordonisi, diğer adalardan farklı olarak alüvyon bir tabakada oluşmuştu. Bu yüzden depreme dayanamadı. Ama diğer adalar, granit kayalıklar üzerinde duruyor. Bu nedenle, bilim insanları diğer adalar için böyle bir tehlike olmadığını söylüyor.

VARDONİSİ’NİN KEŞFİ Vardonisi uzun yıllar unutuldu. Ama bir gün, Fener Rum Patrikhanesi’nin MS 500 tarihli bir haritası ortaya çıktı. Bu haritada, İstanbul’a en yakın ve en küçük ada olarak Vardonisi görülüyordu. Bu haritayı inceleyen Büyükadalı Dr. Akilla Millas, Vardonisi’nin varlığını yeniden hatırlattı.

Ayrıca, İtalya Salerno Üniversitesi’nden Alessandra Ricci ise, Vardonisi’deki manastırın Küçükyalı’daki Satyros Manastırı’nın ikizi olduğunu buldu. Vardonisi, bugün havadan bakıldığında hâlâ görülebiliyor. Ama denizin altındaki sırları ise henüz tam olarak çözülemedi.

KİBATOS KALESİ’NİN KEŞFİ NTV’’de yer alan habere göre; Marmara Denizi’nde Altınova ilçesine yakın bir bölgede, Bizans İmparatorluğu’nun önemli kalelerinden biri olan ve depremler sonucu su altında kalan Kibatos Kalesi’nin de kalıntıları bulundu. 2019 yılında keşfedilen Kibatos Kalesi, hem Bizans hem de Osmanlı tarihinde önemli bir rol oynamıştı.

Kaleyle ilgili araştırmalar, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türk Tarih Kurumu ve Altınova Belediyesi’nin iş birliğiyle, Bursa Uludağ Üniversitesi’nden bir ekip tarafından yürütülüyor. Ekip, su altında ve yüzeyde yaptıkları çalışmalarda, kaleye ait farklı dönemlere ait buluntular elde etti. Ekip başkanı Dr. Serkan Gündüz, bölgenin Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde olduğunu ve depremlerin kıyı şeridinde değişikliklere neden olduğunu belirtti.

KALE, TARİHTE PEK ÇOK OLAYA TANIKLIK ETTİ Gündüz, kaleyi inşa eden Bizans İmparatoru Alexius’un, Hasting Savaşı’nda yenilen Saxon askerlerini buraya yerleştirdiğini söyledi. Kale, Civetot ya da Kibatos olarak adlandırılıyordu. Kale, Anadolu Selçukluları ile Haçlılar arasında yapılan ilk savaşın da mekânı oldu.

1096 yılında Haçlı Ordusu, burada Anadolu Selçuklularına yenildi. Kalede şehit düşenler için bir şehitlik ve manastır yapıldı. Kale, daha sonra Latinlerin eline geçti ve İstanbul’un işgali sırasında yağmalandı. Kale, bir depremle sulara gömüldü. Gündüz, kaleyi ortaya çıkarmak için çalışmalarının devam edeceğini söyledi.

KALE, AVRUPA KÜLTÜR MİRASI İÇİN DE ÖNEMLİ Gündüz, kalede bulunan şehitlik ve manastırın, Fransa merkezli Kluni tarikatına bağlı olduğunu belirtti. Bu tarikat, Avrupa’da Orta Çağ kültürünün gelişmesinde etkili olmuştu. Gündüz, kaleyi UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne almak için girişimde bulunacaklarını da ifade etti. KAYNAK: HABER MERKEZİ