Gayrimenkul uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı'nın açıklamalarına göre, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın dar ve orta gelirli vatandaşlara yönelik kredi çalışmasının duyurulmasının ardından konut alıcıları arasında bir bekleyiş başladı.
Özelmacıklı, bu açıklamalara göre özellikle kredi alanında bazı sınırlamalara gidileceği ve belirli sektörlerde kredilerin kısıtlanabileceği sinyallerinin verildiğini ifade etti. Özellikle ilk ev sahibi olacaklara odaklanmayan ve ikinci ev alacaklara konut kredilerinin ağustos sonu itibarıyla kısıtlandığını hatırlattı. Bu düzenleme, ilk defa ev sahibi olmak isteyenler için olumlu bir gelişme olarak kabul edildi.
Ayrıca, kredi kartları, bireysel kredi, taşıt kredileri ve ikinci konut kredilerinde bankaların kredi verme iştahının azalmasıyla kredi büyümesinin sınırlanmaya çalışıldığını belirtti. Bu durum, BDDK tarafından açıklanan kredi hacminde önemli bir düşüş olduğunu gösteriyor ve kredilerin sınırlı olduğu bir çerçevenin oluştuğuna işaret ediyor.
Özelmacıklı, Merkez Bankası tarafından açıklanan konut fiyat endeksine göre son bir yılda artışların yavaşladığını ve artan inşaat maliyetleri nedeniyle konutlardaki maliyetlerdeki artışın devam ettiğini vurguladı. Ayrıca, sektörde krediye erişim sorunları yanı sıra işçi ve usta eksikliği, deprem bölgelerinde yoğunluk ve makine, teçhizat ve ekipmanlarla ilgili sorunların bulunduğuna dikkat çekti.
Özelmacıklı, beklentilere göre, piyasa koşullarının ciddi şekilde kilitlendiğini ve hala birçok kişinin konut kredisi verilmesi beklentisi taşıdığını söyledi. Bu nedenle, Cumhurbaşkanı tarafından net bir açıklama yapılması gerektiği düşünüldü.
Son olarak, Hazine ve Maliye Bakanı'nın konut alacaklara yönelik kredi sınırlamalarının kaldırılmasına yönelik açıklamalarda bulunabileceği beklentisini dile getirdi.
Milliyet'in haberine göre, eğer düzenlemeler gerçekleşirse, bu konut kredisi kampanyası için bazı ek şartlar gündeme gelebilir. Bu şartlar arasında, kredi alacak kişinin belirli bir süre boyunca ilgili ilde ikamet etmesi, üzerine kayıtlı bir taşınmazın olmaması, taşınmazın kişinin eşi ve 18 yaş altındaki çocuklarına ait olmaması, herhangi bir dairedeki hisse oranının yüzde 50'den fazla olmaması ve belli bir süre boyunca konutun satılmaması gibi koşullar yer alacak.
Şu anda özel bankalarda sunulan konut kredisi faiz oranları 2.85 ile 3.25 arasında değişmektedir. Örneğin, piyasada aylık yüzde 3 faiz oranı üzerinden 1 milyon TL kredi çekmek isteyen bir kişi, aylık olarak yaklaşık 30,800 TL ödeme yapmaktadır. Yıllık maliyet oranı yaklaşık olarak yüzde 42'ye ulaşmaktadır ve toplam geri ödeme miktarı yaklaşık olarak 3,700,000 TL'dir.
Eğer yüzde 1.50 faiz oranıyla kredi verilirse, aylık taksitler 18,000 TL seviyesine kadar düşebilir. Bu durumda aylık ödeme 12,000 TL daha az olur ve toplam geri ödeme miktarı 2,160,000 TL'ye kadar azalır.
Ayrıca, Kredi Kayıt Bürosu (KKM) hesaplarını bozduran kişilere teşvikler verilmesi de düşünülebilir. Bu teşvik, peşinat kısmını KKM'den çeken ve ilk kez ev alacak kişilere sunulacak.
Şu anda konut kredileri için uygulanan vade sınırı 120 aydır. Ancak yüksek faiz oranları döneminde bu kadar uzun vadeli kredi almak pek avantajlı olmayabilir. Bu nedenle, vade sınırlarının 15 yıla kadar yani 180 aya kadar uzatılması da düşünülebilir, ancak tüketicilerin tercih etmediği görülmektedir.