Çeşitli diziler ile de ünlenmiş olan Bursa şehir merkezine çok yakın bir köye götüreceğim bu yazımda sizi.
Cumalıkızık vakıf köyü olarak kurulmuştur ve bu özelliğini yerleşim dokusu, konut mimarisi ve yaşam biçimine yansıtmıştır.
2014 yılı itibariyle UNESCO Dünya Mirası listesine dâhil edilen Cumalıkızık Köyü`nde yılın her zamanında ayrı bir güzellik bulabilirsiniz. Bu mevsimde Uludağ karı manzarasıyla bir başka güzel oluyor. İsterseniz baharda yeşillere büründüğünde gidebirilsiniz. Bu mevsimde yağmur sularının dar sokaklarını yıkadığı zamanlar adeta sanatsal manzara karşılar sizi. Eğer yaz mevsiminde gitmek isterseniz, Haziran ayında gerçekleştirilen Ahududu Şenliği ziyaret için iyi bir sebep olabilir. Dolayısıyla Haziran ayını da ziyaret için tercih edebilirsiniz.
Bursa yakınlarında kurulan Osmanlı Beyliği, kuruluşundan kısa zaman sonra bölgeye hakim olmayı başarmış, 1326 yılında Bursa yı, 1331 yılında İznik i fethederek yörede varlığını kesin olarak kabul ettirmiştir. Böylece Osmanlı halkının bu topraklara yerleşerek kentler ve köyler oluşturması sağlanmıştır.
Bursa`nın Yıldırım ilçesine bağlı olan Cumalıkızık Köyü, tarihten bize yadigar köylerden biridir. Uludağ`ın kuzey eteklerinde yer alan köy, 5 kızık köyünden biridir ve 1300`lü yıllarda kurulduğu bilinmektedir. Uludağ`ın kuzeyindeki dik etekler ile vadilerin arasında sıkışıp kalan yöre köylerine, bu konumlarından dolayı kızık adı verilmiştir. Köylerin birbirlerinden ayrılması için de dereye yakın olanına Derekızık, Fidye verene Fidyekızık ve Kızık adları verilmiştir. Köyün ismine dair ise farklı rivayeteler vardır. Bir rivayete göre, köyün kuruluş gününün Cuma`ya denk gelmesi sebebi ile Osman bey köye bu ismi vermiştir. Diğer bir rivayet ise çevre köylerdeki insanların Cuma namazı için bu köyede toplanıyor olması sebebi ile bu ismi aldığı söylenmektedir. Bu rivayetleri hangisi doğru olursa olsun, o günden bugüne şirin bir köy kalmış bize.
Osmanlılar ın Bursa da ilk yerleştikleri bölgelerden olan Cumalıkızık, 180 i halen kullanılan, bazılarında ise koruma ve restorasyon çalışmalarının yapıldığı toplam 270 ev ile Osmanlı Dönemi konut dokusunu günümüze taşımaktadır.
Bu müzenin yanında köyün tarihi değerler arasında sayabileceğimiz, köyün tarihi camisi, caminin hemen yanında yer alan Zekiye Hatun Çeşmesi ve tek kubbeli hamamı da unutulmamalıdır. Bu tarihi yapılar yanında tarihi zenginlik katan Bizans döneminden kalma kilise kalıntılarını da görebilirsiniz.
Bu Bizans kilisesi, Uludağ eteklerindeki Ihlamurcu Mevkii nde, Bizans Devri ne ait bir kilise kalıntısı 1969 yılında tespit edilmiştir. Kilise kalıntısının yüzeyde rastlanan bazı mimari parçaları Bursa Arkeoloji Müzesi nde saklanmaktadır.
Ü nlü Cumalıkızık evleri moloz taş, ağaçve kerpiçten yapılmışlardır. 2 ya da 3 katlı olarak inşa edilen evlerin üst katları kafesli ya da cumbalı pencereler ile donatılmıştır. En çok dikkat çeken detaylarından biri ana giriş kapılarında yer alan kapı kulpları ve tokmaklarıdır. Adeta bir sanat eseri olan kulp ve tokmaklar, dövme demirden yapılmıştır. Çoğunlukla evlerin dış renginin sarı, beyaz, mavi ve mor olduğu gözlenir. Bu anlamda da uyumu yakalayan evler göz kamaştırmaktadır. fotoğraf çekmeyi seviyorsanız, size burada malzeme çok.