AYŞE TUBA ORAL
Yaklaşık 500 yıl Osmanlı idaresi ile yönetilen Bosna-Hersek’te birlikte yaşama kültürü üç semavi din mensuplarınca hala sürdürülüyor.
Osmanlı döneminde kurulan Saraybosna’da bugünlerde ramazan ayı, Ramazan Bayramı Katolik ve Ortodoks Paskalyası ile Musevi Pesah’ı kutlanıyor.
Boşnak geleneklerini ve kültürünü yaşatmaya çalışan Saraybosnalı Amina Yarar Saraybosna’yı şöyle anlatıyor:
DÜNYADA NADİRDİR
“Çok kültürlülük bu şehri süsleyen en önemli özelliklerdendir. Saraybosna, yüzyıllardan beri farklı dinlere ve kültürlere kucak açan bir şehir olmuştur ve adeta bir çocuk gibi geleni sevinçle karşılar. Misafirlerini en güzel ikramlarla ağırlamaya çalışır. Kiliselerin çan sesleriyle, camilerin ezan seslerinin bir ahenk içinde yükseldiği şehir bu özelliğiyle çokkültürlü diğer yerlerden farklıdır. Saraybosna'ya ait bu “melodi” şehrin sokaklarında süzülür ve böylece herkesin ruhuna dokunmayı başarır. Dünyada nadir şehirlerde tam da merkezinde birbirine yürüme mesafesinde 3 büyük ehli kitap dininin mabetleri; Cami, Katolik kilisesi, Ortodoks kilisesi ve Sinagog bir arada bulunur. Bununla birlikte çokkültürlü toplumlarda göremeyeceğiniz bir şey daha vardır, bir dini bayrama diğer dinlere mensup komşu, eş, dost davet edilir ve bayram birlikte kutlanır.
BAYRAM HERKESİN
“Bayram Herkesin Bayramıdır” sloganıyla birlik, beraberlik, hoşgörü Saraybosna’da fırınlardan gelen o şahane hamur kokusu gibi yayılır şehrin her köşesine. İşte bu yüzden bu şehir çok özeldir, bu yüzden çok sevilir. Hoşgörü, çokkültürlülük ve ahenk sembolü olan Saraybosna’da halkı birbirine düşürmek, nefret ve ırkçılık tohumları ekmek kimsenin işine yaramayacaktır.”
Saraybosna Musevi cemaatin ruhani lideri Moris Levi bu şehrin çokkültürlülüğünü şöyle ifade eder; Saraybosna bir ekmek gibidir, un, maya ve sudan (Müslüman, Katolik, Ortodoks) oluşur. Ancak tuzu olmayan ekmek tatsız olur. İşte o tuz de Musevilerdir, az konur ama etkisi büyük, tadı tamamlanmış olur.
2. Dünya Savaşı’nda Alman işgali sırasında Saraybosna Ulusal Müze’sinde bulunan Sefarad Yahudilerinin kutsal kitabı Haggadah, bir Müslüman tarafından yer altında saklanması ve 1992 savaşında da yine bir Müslüman tarafından evinin bahçesine gömülerek muhafaza edilmesi bu kültürel ve dini mozaiği temsil eden olaylar arasında yer alır.
İttifakgazetesi.com
