Astronomlar, galaksimizdeki en genç süpernova kalıntısını mercek altına alarak, yıldızın yapısı ve patlama süreci hakkında önemli ipuçları elde etmeye çalışıyor. Yapılan araştırmada, NASA'nın yanı sıra Avrupa ve Kanada uzay ajansları tarafından işletilen James Webb Uzay Teleskobu kullanılarak Cassiopeia A yıldızının kalıntıları incelendi. Bu süpernova, "Cas A" olarak da biliniyor ve yaklaşık 340 yıl önce patlamış olup bizden 11000 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor. Yıldızın kalıntıları, 10 ışık yılı ya da yaklaşık 90 trilyon kilometrekarelik bir alana dağılmış durumda.
Purdue Üniversitesi'nden Danny Milisavljevic'in vurguladığı önemli bir nokta var: "Patlamanın ardından ölen yıldızın parçalanma sürecini gözlemleyebiliyoruz, geride küçük cam benzeri parçaların izlerini sürmek mümkün." Bu bulgular, süpernova patlamalarının doğasını ve yıldızların ölüm süreçlerini anlama konusunda yeni kapılar açabilir.
Süpernovalar, evrendeki en devasa, en parlak ve en şiddetli patlamalar olarak bilinirken aynı zamanda uzayın önemli "element fabrikaları" olarak da tanımlanıyor. Astrofizikçiler, bu patlamaların Dünya'daki yaşamın temel taşları olan karbon, kemiklerimizdeki kalsiyum ve kanımızdaki demir gibi unsurların oluşumunda kritik rol oynadığını belirtti. Süpernovalarla bir araya gelen protonlar ve nötronlarla oluşan elementler, evrende yeni yıldız ve gezegen oluşumlarında kilit bir rol üstlendi.
Ünlü astronom Carl Sagan'ın "Bizler yıldız tozuyuz" ifadesi de tam olarak buradan geliyor. Vücudumuzu oluşturan maddeler, gerçekten de yıldızların çekirdeklerinde meydana geliyor ve yıldızlar öldüklerinde bu elementler kozmosun dört bir yanına dağıldı.
Geçtiğimiz nisan ayında, Milisavljevic'in araştırma ekibi James Webb Uzay Teleskobu ile çekilen bir görüntüyü paylaştı. Görüntüdeki kozmik nesne, sıcak tozdan oluşan kırmızı ve turuncu materyallere sahip bir baloncuk şeklindeydi. Baloncuğun içinde, pembe renkli düğüm ve iplik benzeri yapılar gözlemlendi. Araştırmacılar, enkaz alanında oksijen, argon ve neon gibi ağır elementlerin yoğun bir şekilde bulunduğunu belirttiler. Bu bulgular, süpernovaların evrenin element döngüsünde kritik bir rol oynadığını ve farklı elementlerin oluşumunda anahtar bir kaynak olduğunu gösterdi.
Parlak yeşil halkanın merkezinin sağında yer alması ve etrafındaki minik baloncuklar, uzmanların halen tam olarak anlamlandıramadığı en merak uyandıran detaylar arasında yer alıyor. Bu halka ve onu çevreleyen minik baloncuklar, henüz tam olarak anlaşılabilmiş değil.
James Webb Uzay Teleskobu'nun Mid-Infrared Instrument (MIRI) adı verilen ekipmanıyla elde edilen bu görüntü, oldukça ilginç detaylar içerdi. Ancak aynı manzara, teleskobun Near-Infrared Camera Instrument (NIRCam) ile çekildiğinde, birçok detayın kaybolduğu görüldü.
