Amerikan’ı değişmeye mi zorluyorlar?

‘Kuzey Amerikalının yalnızlığı, bizim yalnızlık duygumuza hiçmi hiçbenzemez. Amerikalı, yaradılış sürecinin dışına atıldığı, birbirine düşman güçleri arasında boşlukta ve askıda bırakıldığı gibi bir duyguya kapılmış değildir. Kendi kurmuştur dünyasını. Tıpkı bir ayna gibi onda kendini görür ve bulur. Ama kendi yarattığı o dünyada kendini ve kendi yurttaşlarını tanıyamaz.’

İşte Meksika toprağının yetiştirdiği şair Octavio Paz`ın ‘Yalnızlık Dolambacı’ adlı kitabından [Türkçe`ye çeviren: Bozkurt Güvenç, 1978, Bayraktar Yayınevi, Ankara] bir Amerikan çağrışımı için yeter de artar bir parçacık…

Aslında Amerikan&nbsp ‘çağrışımı’ yerine ‘içhali’ veya ‘içyüzü’ dememiz daha uygundur. Gün 24 saat Amerikasız geçmeyen bir modern dünyada onun çağrışımından bol ne var!..

‘Amerikalı’ için zarur&icirc ve hayat&icirc olan öze dair düşünmektir. Dünyanın bunu farketmesi gerekiyor.&nbsp

Modern dünyada dertlerden birisi de, bir ülke edebiyatının edebiyatı ile yönetim arasında bulunan uçurum mudur? Bu uçurumu, o toplumun edebiyatında yatan ‘sahici gidiş’ olarak görebiliriz. Entellektüelliği besleyen belki de böyle birşey değil mi? Entellektüel yetenek, yaradılışta bulunur. Kişi onu beslemektedir. Farkında olup da, içimizdeki yetiyi beslemedik miydi kendimize, yaratılışımıza ihanet etmiş olmaz mıyız?

Octavio Paz`ın bu kitabı bizim insanımızın okuması gereken bir kitap. Bu kitap bizim insanımızın çok hoşlanacağı, çakmayan çağrışım şimşeklerini içinde çaktıracak ‘dost’ kitaplardan…

‘Cür`et edelim, putlara aldırmayalım ve gerçek özgürlük adına bir adım atalım’ diyecek yeni bir Amerikan insanına Amerika`nın hasreti yok mudur?

Octavio Paz diyor ki: ‘Ama kendi yarattığı o dünyada (…) acemi bir büyücü gibi zor duruma düşer. Çünkü yarattıkları onu dinlemiyor artık.’

Amerikalının belki hiççaresini bulamıyacağı şey, gemiden indiği andan itibaren yok etmeye başlaması… Ama unutmuştur yeni milâdın kanla başladığını. Yok ettiği otantik halklar onun kurtulamadığı kâbusu değil mi?

Çıkıp da birilerinin, ‘Amerikan seçimleri, dünya halklarını da ilgilendirdiğinden, halklar da bu seçime katılsın’ demeleri mide bulandırıcı.

&nbsp