Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin çocuk istatistiklerini paylaştı. Buna göre, 2023 yıl sonu itibarıyla Türkiye'nin nüfusu 85 milyon 372 bin 377 kişi olarak belirlendi ve bu nüfusun 22 milyon 206 bin 34'ünü çocuklar oluşturdu.
Trthaber'in haberine göre; Çocuk nüfusunun %51,3'ü erkek çocuklardan, %48,7'si ise kız çocuklarından oluştu. Birleşmiş Milletler'in tanımına göre, 0-17 yaş aralığındaki çocuk nüfusu; 1970 yılında toplam nüfusun %48,5'ini, 1990 yılında %41,8'ini ve 2023 yılında ise %26,0'ını oluşturdu.
Nüfus projeksiyonlarına göre, çocuk nüfus oranının 2030 yılında %25,6, 2040 yılında %23,3, 2060 yılında %20,4 ve 2080 yılında %19,0 olacağı öngörülüyor.
Çocuk nüfus oranı AB'nin en yükseği
Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin çocuk nüfus oranları incelendiğinde, 2023 yılında çocuk nüfus oranının AB ortalaması %18,0 olarak belirlendi. AB üye ülkeleri içinde en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan ülkelerin sırasıyla İrlanda (%23,4), Fransa (%21,1) ve İsveç (%20,9) olduğu görüldü. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu ülkeler ise sırasıyla Malta (%15,1), İtalya (%15,4) ve Portekiz (%15,9) oldu. Türkiye'nin çocuk nüfus oranının %26,0 ile AB üye ülkelerinden daha yüksek olduğu belirlendi.
En yüksek çocuk oranı Şanlıurfa'da
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, 2023 yılında illerin toplam nüfusları içindeki çocuk nüfus oranları incelendiğinde, en yüksek çocuk nüfus oranına sahip il %44,4 ile Şanlıurfa olarak belirlendi. Şanlıurfa'yı %40,5 ile Şırnak, %38,2 ile Ağrı ve Muş takip etti.
Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu il ise %16,5 ile Tunceli oldu. Tunceli'yi %17,5 ile Edirne ve %18,3 ile Kırklareli izledi.
0-17 yaş grubunda en az bir çocuk bulunan hanehalkı oranı yüzde 43,6
ADNKS sonuçlarına göre, 2023 yılında toplam hanehalkı sayısı 26 milyon 309 bin 332 olarak kaydedildi. Hanelerin %43,6'sında 0-17 yaş grubunda en az bir çocuk bulunduğu tespit edildi. Bu hanelerin illere göre dağılımı incelendiğinde, 0-17 yaş grubunda en az bir çocuk bulunan hanehalkı oranının en yüksek olduğu il %69,0 ile Şanlıurfa iken, en düşük olduğu il %29,1 ile Tunceli ve Sinop oldu.
En az bir çocuk bulunan hanelerin %18,9'unda 0-17 yaş grubunda bir çocuk, %15,0'ında iki çocuk, %6,3'ünde üç çocuk, %2,1'inde dört çocuk, %1,2'sinde ise beş ve daha fazla çocuk bulunduğu görüldü.
Çocuk nüfusun yüzde 29,6'sı 5-9 yaş grubunda
Çocuk nüfus yaş gruplarına göre incelendiğinde, 2018 yılında çocuk nüfusun %28,3'ünün 0-4 yaş grubunda, %27,7'sinin 5-9 yaş grubunda, %27,7'sinin 10-14 yaş grubunda ve %16,3'ünün 15-17 yaş grubunda yer aldığı görülürken, 2023 yılında %24,1'inin 0-4 yaş grubunda, %29,6'sının 5-9 yaş grubunda, %28,8'inin 10-14 yaş grubunda ve %17,5'inin 15-17 yaş grubunda yer aldığı görüldü.
Beklenen yaşam süresi 15 yaşındaki çocuklar için 63,5 yıl oldu
Hayat Tabloları, 2020-2022 sonuçlarına göre doğuşta beklenen yaşam süresi, Türkiye geneli için 77,5 yıl, erkekler için 74,8 yıl ve kadınlar için 80,3 yıl olarak belirlendi.
Türkiye'de 7 yaşına ulaşan bir çocuğun kalan yaşam süresinin ortalama 71,4 yıl, erkek çocuklar için 68,7 yıl ve kız çocuklar için 74,1 yıl olduğu görüldü. Çalışma çağının başlangıcı olan 15 yaşındaki çocuklar için bu süre 63,5 yıl olarak hesaplandı. Erkek çocuklar için bu süre 60,8 yıl iken kız çocuklar için 66,2 yıl olarak ölçüldü. Bu yaş için kız ve erkek çocuklar arasındaki beklenen yaşam süresi farkının 5,4 yıl olduğu tespit edildi.
En popüler erkek ismi Alparslan, kız ismi Asel
ADNKS sonuçlarına göre 2023 yılında doğan bebeklere konulan en popüler erkek bebek isimleri Alparslan, Yusuf ve Göktuğ olurken; en popüler kız bebek isimleri Asel, Zeynep ve Defne oldu. Doğan erkek bebeklerin 8 bin 957'sine Alparslan, 5 bin 538'ine Yusuf, 5 bin 361'ine Göktuğ ismi verilirken; kız bebeklerin 8 bin 114'üne Asel, 7 bin 614'üne Zeynep, 6 bin 895'ine ise Defne ismi verildi.
Türkiye'de 2023 yılında 0-17 yaş grubundaki çocuklarda en çok kullanılan erkek çocuk isimleri Yusuf, Mustafa ve Mehmet; kız çocuk isimleri ise Zeynep, Elif ve Yağmur olduğu görüldü.
Beş yaşındaki çocukların net okullaşma oranı yüzde 85,0 oldu
Milli Eğitim Bakanlığı örgün eğitim istatistiklerine göre, okul öncesi eğitim seviyesinde beş yaş net okullaşma oranı, 2021/'22 öğretim yılında yüzde 81,6 iken 2022/'23 öğretim yılında yüzde 85,0 olarak kaydedildi. Beş yaş net okullaşma oranı cinsiyete göre incelendiğinde, erkek çocuklar için bu oran yüzde 85,2, kız çocukları için ise yüzde 84,7 olarak belirlendi.
İlkokul seviyesinde net okullaşma oranı 2022/'23 öğretim yılında yüzde 93,8, ortaokul seviyesinde yüzde 91,2 ve ortaöğretim seviyesinde yüzde 91,7 olarak kaydedildi.
Eğitim kademelerinde okul tamamlama oranları arttı
Ulusal Eğitim İstatistikleri Veri Tabanı'na göre, eğitim kademesi ve cinsiyete göre okul tamamlama oranları incelendiğinde, yıllara göre bir artış görülmektedir. İlkokul tamamlama oranı, 2017/'18 eğitim ve öğretim döneminde yüzde 98,4 iken bu oran 2022/'23 eğitim ve öğretim döneminde yüzde 98,5'e yükselmiştir. Ortaokul tamamlama oranı ise aynı dönemlerde yüzde 90,2'den yüzde 96,3'e yükselmiştir. Ortaöğretim tamamlama oranı ise yüzde 65,1'den yüzde 80,3'e yükselmiştir.
Ortaöğretim okul tamamlama oranı cinsiyete göre incelendiğinde, 2022/'23 eğitim ve öğretim döneminde erkek çocuklar için bu oran yüzde 78,8, kız çocukları için ise yüzde 81,8 olarak belirlendi.
2-14 yaş çocuklar en fazla öğrenmede ve yürümede zorluk çekti
Türkiye Sağlık Araştırması 2022 yılı sonuçlarına göre, ailelerin beyanlarına dayanarak, 2-14 yaş grubundaki çocukların yüzde 1,5'inin en fazla öğrenmede ve yürümede zorluk çektiği görülmüştür. Aynı yaş grubundaki çocukların yüzde 1,0'ının konuşmada, yüzde 0,8'inin görmede, yüzde 0,4'ünün ise duymada zorluk çektiği belirtildi.
Resmi kız çocuk evlilikleri azaldı
Evlenme istatistiklerine göre, 16-17 yaş grubundaki kız çocuklarının resmi evlenmelerinin toplam resmi evlenmeler içindeki oranı 2002 yılında yüzde 7,3 iken bu oran 2023 yılında yüzde 1,9'a düştü. Diğer taraftan, aynı yaş grubundaki erkek çocukların resmi evlenmelerinin toplam resmi evlenmeler içindeki oranı 2002 yılında yüzde 0,5 iken bu oran 2023 yılında yüzde 0,1 oldu.
